Công ty Cổ phần Mạng giáo dục Bạch Kim - 27 Huỳnh Thúc Kháng, Đống Đa, Hà Nội
Trang bìa
Trang bìa:
TIẾT 11 QUAN HỆ QUỐC TẾ TRONG VÀ SAU THỜI KỲ CHIẾN TRANH LẠNH Trang bìa:
Chương V: I. MÂU THUẪN ĐÔNG – TÂY VÀ SỰ KHỞI ĐẦU CỦA CHIẾN TRANH LẠNH
Bản đồ chính trị Thế giới:
Nguồn gốc:
I. MÂU THUẪN ĐÔNG - TÂY VÀ SỰ KHỞI ĐẦU CỦA CHIẾN TRANH LẠNH 1. Nguồn gốc - Sau chiến tranh thế giới thứ hai từ quan hệ đồng minh trong chiến tranh đã chuyển thành đối đầu giữa 2 khối Đông - Tây do: Đối lập về mục tiêu và chiến lược giữa 2 cường quốc Xô - Mĩ. Mĩ có tham vọng bá chủ thế giới. Mặt khác, Mỹ lo ngại trước sự ra đời của các nước Đông Âu và sự thành công của cách mạng Trung Quốc. Những sự kiện:
I. MÂU THUẪN ĐÔNG - TÂY VÀ SỰ KHỞI ĐẦU CỦA CHIẾN TRANH LẠNH - Những sự kiện từng bước đưa tới tình trạng chiến tranh lạnh: “Học thuyết Truman” – 3/1947 “Kế hoạch Mácsan” – 6/1947 Việc thành lập Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) – 4/1949 => Liên Xô và các nước XHCN Đông Âu thành lập: Hội đồng tương trợ kinh tế (SEV) – 1/1949 Tổ chức Hiệp ước Vácsava – 5/1955 => Hậu quả: hình thành sự đối lập về kinh tế, chính trị và quân sự giữa hai phe TBCN và XHCN =>Dẫn tới sự xác lập cục diện hai cực, hai phe do hai siêu cường Mĩ và Liên Xô đứng đầu mỗi phe, mỗi cực Chủ nghĩa Tơruman:
Chủ nghĩa Tơruman (13/3/1947) - khởi nguồn của chiến tranh lạnh ... “Một trong những mục tiêu đầu tiên trong chính sách đối ngoại của Hợp chúng quốc là việc kiến tạo những điều kiện trong đó chúng ta và những quốc gia khác có thể tạo nên một lối sống không bị áp chế”… … “Chúng ta đã chiến thắng chống lại những nước đã tìm cách buộc những dân tộc khác phải tuân theo ý muốn và lối sống của họ” … “Dân tộc tại một số quốc gia trên thế giới mới đây đã bị buộc phải phuc tùng những chế độ độc tài ngoài ý muốn của họ. Chính phủ Hợp chúng quốc nhiều lần phản đối chống chính sách bằng áp chế và đe doạ thi hành tại Ba Lan, Ru-ma-ni và Bun-ga-ri, là những chính sách xâm phạm vào thoả ước I-an-ta. Tôi cũng xin nói thêm rằng, tại một số quốc gia khác cũng có nguy cơ xảy ra những sự phát triển tương tự” … “Tôi tin tưởng sự giúp đỡ của chúng ta, trước hết phải được thực hiện qua sự viện trợ kinh tế và tài chính, một sự viẹc trợ rất cần thiết cho sự ổn định kinh tế và cho những phương sách chính trị trong trật tự”. Các khối quân sự sau Chiến tranh Thế giới II:
Chạy đua vũ trang:
Chạy đua vũ trang giữa hai khối quân sự: Chiến tranh lạnh:
Chiến tranh lạnh là chính sách thù địch, căng thẳng trong quan hệ giữa Mĩ và các nước Tây Âu với Liên Xô và các nước XHCN II – SỰ ĐỐI ĐẦU ĐÔNG – TÂY VÀ CÁC CUỘC CHIẾN TRANH CỤC BỘ
Thảo luận nhóm:
II. SỰ ĐỐI ĐẦU ĐÔNG – TÂY VÀ CÁC CUỘC CHIẾN TRANH CỤC BỘ III – XU THẾ HÒA HOÃN ĐỘNG – TÂY VÀ CHIẾN TRANH LẠNH CHẤM DỨT
1. Cuộc chiến tranh xâm lược Đông Dương của thực dân Pháp (1945 - 1954):
II. SỰ ĐỐI ĐẦU ĐÔNG – TÂY VÀ CÁC CUỘC CHIẾN TRANH CỤC BỘ 1. Cuộc chiến tranh xâm lược Đông Dương của thực dân Pháp (1945 - 1954). - Lúc đầu là cuộc chiến tranh tái chiếm thuộc địa =>từ sau 1950 chịu sự tác động của hai phe. - 7/1954, Hiệp đinh Giơnevơ được kí kết, Pháp công nhận độc lập chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ ba nước Đông Dương. - Nhưng Việt Nam tạm thời bị chia cắt làm 2, lấy vĩ tuyến 17 làm ranh giới quân sự tạm thời. Pháp xâm lược Đông Dương:
Pháp xâm lược Đông Dương 2. Cuộc chiến tranh Triều Tiên ( 1950-1953):
2. Cuộc chiến tranh Triều Tiên ( 1950-1953). - Sau năm 1945, bán đảo Triều Tiên bị chia cắt thành hai miền với sự ra đời của hai nhà nước: Đại Hàn Dân quốc và CHDC nhân dân Triều Tiên. - 6/1950, chiến tranh giữa hai miền bùng nổ. - Sau 3 năm chiến tranh ác liệt, 7/1953, hiệp định đình chiến được kí kết, lấy vĩ tuyến 38 làm ranh giới quân sự. => Cuộc chiến tranh Triều Tiên là một “ sản phẩm” của chiến tranh lạnh và sự đụng đầu trực tiếp đầu tiên giữa hai phe. Chiến tranh Triều Tiên:
Hình ảnh về chiến tranh Triều Tiên Lính Mĩ và Hồng quân Liên Xô tại Triều Tiên:
Cuộc chiến tranh ở Triều Tiên Hồng quân Liên Xô Lính Mĩ 3. Cuộc chiến tranh xâm lược Việt Nam của đế quốc Mĩ (1954 - 1975):
3. Cuộc chiến tranh xâm lược Việt Nam của đế quốc Mĩ (1954 - 1975) - Đây là cuộc chiến tranh cục bộ lớn nhất phản ánh mâu thuẫn giữa hai phe => đánh dấu sự phá sản của mọi chiến lược chiến tranh của đế quốc Mĩ. - Hiệp định Pari về chấm dứt chiến tranh lập lại hoà bình ở Việt Nam (1/1973) => đã cộng nhận các quyền dân tộc cơ bản, tôn trọng độc lập, thống nhất, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Việt Nam. * Nhận xét: trong thời kì chiến tranh lạnh, hầu như mọi cuộc chiến tranh hay xung đột quân sự ở các khu vực trên thế giới, với những hình thức và mức độ khác nhau => đều liên quan đến sự đối đầu giữa hai cực Xô - Mĩ. Bức tường ở Mĩ ghi tên những lính Mĩ chết : Bức tường ở Mĩ ghi tên những lính Mĩ chết tại chiến tranh Việt Nam
Bài tập 1:
1. Sự kiện đánh dấu sự tan vỡ mối quan hệ đồng minh giữa Mĩ và Liên Xô là:
A sự phân chia phạm vi đóng quân giữa Mĩ và Liên Xô tại Hội nghị Ianta
B. sự ra đời của “chủ nghĩa Truman” và “chiến tranh lạnh” (3/1947)
C. việc thành lập Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) – 4/1949
D. sự ra đời của Tổ chức Hiệp ước Vácsava - 5/1955
Bài tập 2:
2. Nguyên nhân quan trọng nhất đưa đến sự đối đầu giữa Mĩ và Liên Xô và sự khởi đầu chiến tranh lạnh là
A. Sự đối lập giữa mục tiêu và chiến lược của hai cường quốc Mĩ và LX
B. Mỹ là cường quốc tư bản giàu mạnh, vượt xa các nước tư bản khác
C. Bản thông điệp của tổng thống Truman gửi Quốc hội Mĩ
D. Khối quân sự NATO ra đời
Bài tập 3:
3. Hậu quả bao quát nhất của cuộc chiến tranh lạnh là
A. Hình thành sự đối lập về kinh tế, chính trị và quân sự giữa hai phe TBCN và XHCN => dẫn tới sự xác lập trạt tự 2 cực do Mĩ và Liên Xô đứng đầu.
B. Hình thành giới tuyến phân chia và đối lập về quân sự giữa Mĩ và Liên Xô
C. Nguy cơ nổ ra một cuộc chiến tranh thế giới mới
D. Nổ ra cuộc chạy đua vũ trang giữa các nước trên thế giới
Bài tập 4:
4. Cuộc chiến tranh cục bộ lớn nhất phản ánh mâu thuẫn giữa 2 phe TBCN và XHCN là
A. Cuộc chiến tranh xâm lược Việt Nam của thực dân Pháp (1945-1954)
B. Cuộc chiến tranh Triều Tiên (1950 - 1951)
C. Cuộc chiến tranh xâm lược Việt Nam của đế quốc Mĩ (1954 - 1975)
D. Cuộc chiến tranh chống đế quốc Mĩ ở Việt Nam (1954 - 1975)
Bài tập 5:
5. Cuộc chiến tranh được coi là một “sản phẩm” của chiến tranh lạnh và sự đối đầu trực tiếp đầu tiên giữa hai phe TBCN và XHCN là
A. Cuộc chiến tranh xâm lược Đông Dương của thực dân Pháp (1945 - 1954)
B. Cuộc chiến tranh Triều Tiên (1950 - 1953)
C. Cuộc chiến tranh chống đế quốc Mĩ ở Việt Nam (1954 - 1975)
D. Cuộc chiến tranh xâm lược Việt Nam của đế quốc Mĩ (1954 - 1975)