BÀI 5. QUÁ TRÌNH KHAI PHÁ VÙNG ĐẤT PHÍA NAM TỪ THẾ KỈ XVI ĐẾN THẾ KỈ XVIII
Trang bìa
Trang bìa
Ảnh
BÀI 5. QUÁ TRÌNH KHAI PHÁ VÙNG ĐẤT PHÍA NAM TỪ THẾ KỈ XVI ĐẾN THẾ KỈ XVIII
DẪN DẮT
Mục tiêu bài học
Ảnh
MỤC TIÊU BÀI HỌC
- Trình bày được khái quát về quá trình khai phá vùng đất phía Nam trong các thế kỉ XVI - XVIII - Mô tả và nêu được ý nghĩa của quá trình thực thi chủ quyền đối với quần đảo Hoàng Sa và quần đảo Trường Sa của các chúa Nguyễn
KHÁI QUÁT QUÁ TRÌNH KHAI PHÁ VÙNG ĐẤT PHÍA NAM TỪ TK XVI - XVIII
Quá trình khai phá vùng đất phía Nam
1. Khái quát quá trình khai phá vùng đất phía Nam từ thế kỉ XVI đến thế kỉ XVIII
- Quá trình khai phá vùng đất phía Nam từ thế kỉ XVI đến thế kỉ XVIII: + Năm 1558, Nguyễn Hoàng được cử làm trấn thủ Thuận Hoá. Tới năm 1570, ông kiêm luôn trấn thủ Quảng Nam. Chỉ trong một thời gian ngắn Thuận Hóa, Quảng Nam đã trở thành một vùng đất yên bình, kinh tế phát triển, dân cư đông đúc. + Năm 1597, Nguyễn Hoàng sai Lương Văn Chánh tổ chức đưa dân từ Tuy Viễn (nay thuộc Bình Định) vào đất Phú yên ngày nay để khai hoang, lập ấp. Năm 1611, phủ Phú yên được thành lập.
Kết quả của quá trình khai phá vùng đất phía Nam
+ Từ cuối thế kỉ XVI, người Việt tiếp tục di cư về phía nam, tới Mô Xoài (Bà Rịa - Vũng Tàu), Bến Nghé, Sài Gòn,… khai hoang mở đất. + Năm 1693, phần đất của Chiêm Thành (Ninh Thuận, Bình Thuận) sáp nhập thành một trấn của Đàng Trong. + Năm 1698, Nguyễn Hữu Cảnh vào kinh lí phía nam, đặt Phủ Gia Định. Vùng đất Mỹ Tho, Hà Tiên cũng được sáp nhập vào phủ này sau đó. + Đến giữa thế kỉ XVIII, tại vùng đất phương Nam đã xuất hiện thêm nhiều thôn ấp mới, nhiều trung tâm giao thương phát triển như: Nông Nại Đại Phố, Gia Định, Bến Nghé, Hà Tiên,…
Lược đồ quá trình khai phá vùng đất phía Nam từ TK XVI
5.2 Lược đồ quá trình khai phá vùng đất phía Nam từ TK XVI
Ảnh
QUÁ TRÌNH THỰC THI CHỦ QUYỀN ĐỐI VỚI QUẦN ĐẢO HOÀNG SA - TRƯỜNG SA CỦA CÁC CHÚA NGUYỄN VÀ Ý NGHĨA LỊCH SỬ
Xác nhận chủ quyền đối với quần đảo Hoàng Sa, quần đảo Trường Sa
2. Quá trình thực thi chủ quyền đối với quần đảo Hoàng Sa và quần đảo Trường Sa của các chúa Nguyễn và ý nghĩa lịch sử a) Xác nhận và thực thi chủ quyền đối với quần đảo Hoàng Sa, quần đảo Trường Sa
- Quần đảo Hoàng Sa và quần đảo Trường Sa được ghi nhận trong các bộ chính sử của Việt Nam với những tên gọi khác nhau, như: Bãi Cát Vàng, Cồn Vàng, Vạn Lý Hoàng Sa, Vạn Lý Trường Sa, Đại Trường Sa,... - Theo ghi chú bản đồ trong bộ Thiên Nam tứ chí lộ đồ thư, quần đảo Hoàng Sa và quần đảo Trường Sa thuộc phủ Tư Nghĩa (Quảng Ngãi).
Thực thi chủ quyền đối với quần đảo Hoàng Sa, quần đảo Trường Sa
- Chúa Nguyễn Phúc Nguyên cho lập hải đội Hoàng Sa (sau này lập thêm đội Bắc Hải) để thực hiện các nhiệm vụ: + Khai thác sản vật trên các đảo, quần đảo. + Bảo vệ, canh giữ các đảo ở Biển Đông + Thu gom những hàng hóa của các tàu nước ngoài bị đắm ở khu vực quần đảo Hoàng Sa, quần đảo Trường Sa về nộp cho triều đình.
Ảnh
5.3 Bản đồ Thiên Nam tứ chí lộ đồ thư, phủ Quãng Ngãi, quyển 1, trong tập Hồng Đức bản đồ
Ý nghĩa của quá trình thực thi chủ quyền trên hai quần đảo của chúa Nguyễn
b) Ý nghĩa của quá trình thực thi chủ quyền trên hai quần đảo của chúa Nguyễn
- Chúa Nguyễn ở Đàng Trong là chính quyền đầu tiên đã xác định được chủ quyền đối với hai quần đảo Hoàng Sa, quần đảo Trường Sa. Việc thực thi chủ quyền được thực hiện một cách chặt chẽ thông qua hoạt động thường xuyên của hải đội Hoàng Sa. - Quá trình thực thi chủ quyền được chính quyền chúa Nguyễn thực hiện một cách liên tục suốt từ thế kỉ XVII và được tiếp nối với nhà Tây Sơn và nhà Nguyễn.
Kết quả của quá trình thực thi chủ quyền trên hai quần đảo của chúa Nguyễn
b) Ý nghĩa của quá trình thực thi chủ quyền trên hai quần đảo của chúa Nguyễn
- Nhờ những hoạt động kiểm soát và khai thác, chiếm giữ của hai đội Hoàng Sa, quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa không chỉ được ghi nhận trong bản đồ mà trên thực tế đã là một vùng biển đảo không thể tách rời với đời sống của cư dân ven biển miền Trung Việt Nam từ thế kỉ XVII. → Các hoạt động thực thi chủ quyền trên 2 quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa của chính quyền chúa Nguyễn đã tạo cơ sở lịch sử vững chắc cho hoạt động đấu tranh bảo vệ chủ quyền biển đảo của Việt Nam hiện nay.
BÀI TẬP
BT1
Bài tập trắc nghiệm
Theo ghi chú bản đồ trong bộ nào mà, quần đảo Hoàng Sa và quần đảo Trường Sa thuộc phủ Tư Nghĩa (Quảng Ngãi)?
Luật Hình Thư
Bộ luật Đại Việt
Thiên Nam tứ chí lộ đồ thư
Đáp án khác
BT2
Bài tập trắc nghiệm
Việc thực thi chủ quyền của chúa Nguyễn được thực hiện một cách chặt chẽ thông qua hoạt động thường xuyên của hải đội?
Bắc Hải
Hoàng Sa
Trường Sa
Đáp án khác
BT3
Bài tập trắc nghiệm
Vì sao Đông Nam Á trở thành mục tiêu xâm lược của các nước tư bản phương Tây?
Đông Nam Á có vị trí địa lí quan trọng
Giàu tài nguyên khoáng sản
Cả hai đáp án trên đều đúng
BT4
Bài tập trắc nghiệm
Quá trình thực thi chủ quyền tại hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa được thực hiện một cách liên tục trong khoảng thời gian nào?
Từ thế kỉ XVII và được tiếp nối dưới thời nhà Tây Sơn (thế kỉ XVIII) và nhà Nguyễn
Từ thế kỉ XVII đến thế kỉ XIX
Từ thế kỉ XVI đến thế kỉ XVII
BT5
Bài tập trắc nghiệm
Theo ghi chú bản đồ trong bộ Thiên Nam tứ chí lộ đồ thư (biên soạn vào thế kỉ XVII), quần đảo Hoàng Sa và quần đảo Trường Sa thuộc phủ?
Tư Nghĩa
Phú Yên
Gia Định