Công ty Cổ phần Mạng giáo dục Bạch Kim - 27 Huỳnh Thúc Kháng, Đống Đa, Hà Nội
Trang bìa
Trang bìa:
TIẾT 29 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU DI TRUYỀN Ở NGƯỜI I. NGHIÊN CỨU PHẢ HỆ
Nghiên cứu phả hệ:
I. NGHI£N CøU PH¶ HÖ Gi¶i thÝch c¸c tõ: Ph¶:......................................HÖ:…………………………….. Gi¶i thÝch c¸c kÝ hiÖu ®­îc sö dông trong ph­¬ng ph¸p b¶n ghi chÐp c¸c thÕ hÖ Nam N÷ KÕt h«n Cïng tr¹ng th¸i Kh¸c tr¹ng th¸i Nghiên cứu phả hệ:
Em h·y ®äc vÝ dô 1 sgk (78) vµ tr¶ lêi c¸c c©u hái sau: - M¾t n©u vµ m¾t ®en tÝnh tr¹ng nµo tréi? - M¾t n©u, m¾t ®en mµu m¾t nµo thÓ hiÖn ë c¶ ®êi «ng, bµ, ®êi con F1, ®êi ch¸u F2 ? - Sù di truyÒn c¸c tÝnh tr¹ng mµu m¾t cã liªn quan ®Õn giíi tÝnh hay kh«ng? T¹i sao? Khi theo dâi sù di truyÒn tÝnh tr¹ng mµu m¾t (n©u: hoÆc vµ ®en: hoÆc ) qua 3 ®êi cña hai gia ®×nh kh¸c nhau, ng­êi ta lËp ®­îc hai s¬ ®å ph¶ hÖ nh­ sau: a b S¬ ®å ph¶ hÖ cña hai gia ®×nh a) Cã bµ ngo¹i m¾t n©u b) cã «ng néi m¾t n©u. §êi «ng bµ (P) §êi con (F1) §êi ch¸u (F2) Nghiên cứu phả hệ:
S¬ ®å ph¶ hÖ cña hai gia ®×nh a) Cã bµ ngo¹i m¾t n©u b) cã «ng néi m¾t n©u. §êi «ng bµ (P) §êi con (F1) §êi ch¸u (F2) - M¾t n©u, m¾t ®en tÝnh tr¹ng nµo lµ tréi? V× sao? M¾t n©u lµ tÝnh tr¹ng tréi v×: F1 cã 100% m¾t n©u - M¾t n©u, m¾t ®en mµu m¾t nµo thÓ hiÖn ë c¶ ®êi «ng, bµ. Con F1 vµ ®êi ch¸u F2? M¾t n©u,thÓ hiÖn ë c¶ ®êi «ng, bµ. Con F1 vµ ®êi ch¸u F2? - Sù di truyÒn mµu m¾t cã liªn quan ®Õn giíi tÝnh kh«ng?T¹i sao? Kh«ng liªn quan ®Õn giíi tÝnh v×: Nam/N÷ cã mµu m¾t N©u / §en lµ 1/1 Nghiên cứu phả hệ:
Phương pháp nghiên cứu phả hệ là gì? - Phương pháp nghiên cứu phả hệ là phương pháp nghiên cứu sự di truyền của một tính trạng nhất định, trên những người thuộc cùng một dòng họ, qua nhiều thế hệ, để xác định đặc điểm di truyền của tính trạng đó. Nghiên cứu phả hệ:
- Các em hãy nghiên cứu VD2 VD 2: Bệnh máu khó đông do một gen quy định. Người vợ không mắc bệnh ( ) lấy chông không mắc bệnh ( ), sinh ra con mắc bệnh chỉ là con trai ( ) - Hãy vẽ sơ đồ phả hệ trường hợp trên? P F1 F2 - Bệnh máu khó đông do gen trội hay gen lặn quy định? Do gen lặn quy định? - Sự di truyền bệnh máu khó đông có liên quan với giới tính hay không? Tại sao? Có liên quan đến giới tính vì nam dễ mắc bệnh, NST X mang gen đột biến gây bệnh Công thức:
Viết công thức di truyền giữa NST và gen: Bệnh máu khó đông Quy ước gen: A Không mắc bệnh gen a Mắc bệnh Vì nam dễ mắc bệnh - NST X mang gen Đột biến gây bệnh Con trai mắc bệnh sẽ nhận 1 gen a trên NST X; của người mẹ suy ra mẹ có kiểu gen: XA Xa (Không mắc bệnh) Bố không mắc bệnh có kiểu gen: XAY Ta có sơ đồ lai: P XAXa x XAY Gp XA ; Xa XA ; Y F1 1 X A X A : 1 X A Y : 1 X a X A: 1 X a Y 3 không mắc bệnh: 1 mắc bệnh (con trai: XaY) II. NGHIÊN CỨU TRẺ ĐỒNG SINH
1. Trẻ đồng sinh cùng trứng và khác trứng:
II. NGHIÊN CỨU TRẺ ĐỒNG SINH - Em hãy quan sát hình dưới đây: 1. Trẻ đồng sinh cùng trứng và khác trứng Thô tinh Hợp tử phân bào Ph«i a) Sinh ®«i cïng trøng b) Sinh ®«i kh¸c trøng phôi bào tách nhau - Sơ đồ 28. a và 28.b giống và khác nhau ở điểm nào? - Tại sao trẻ sinh đôi cùng trứng đề là nam hoặc đều là nữ? - Đồng sinh khác trứng là gì? Những đứa trẻ đồng sinh khác trứng có thể khác nhau về giới tính hay không?Tại sao? - Đồng sinh cùng trứng và khác trứng khác nhau cơ bản ở điểm nào? Giống nhau, khác nhau:
- Sơ đồ 28. a và 28.b giống và khác nhau ở điểm nào? -Tại sao trẻ sinh đôi cùng trứng đề là nam hoặc đều là nữ? - Đồng sinh khác trứng là gì? Những đứa trẻ đồng sinh khác trứng có thể khác nhau về giới tính hay không?Tại sao? Giống nhau: Thụ tinh,hợp tử phân bào - Khác nhau: Số trứng thụ tinh: 1 trứng được thụ tinh 2 trứng được thụ tinh - Thụ tinh cùng trứng - Cùng kiểu gen - 2 trứng 2 tinh trùng 2 hợp tử Khác nhau kiểu gen - Đồng sinh cùng trứng và đồng sinh khác trứng khác nhau chủ yếu ở điểm nào? - Đồng sinh cùng trứng có cùng kiểu gen - Đồng sinh khác trứng khác kiểu gen Ảnh minh họa:
Đồng sinh cùng trứng Trẻ đồng sinh:
II. NGHIÊN CỨU TRẺ ĐỒNG SINH Thế nào là trẻ đồng sinh. Trẻ đồng sinh là những đứa trẻ cùng được sinh ra ở một lần sinh Ảnh minh họa:
Ảnh minh ảnh:
Đồng sinh cùng trứng Ảnh minh họa:
Đồng sinh khác trứng Đặc điểm:
Em hãy hoàn thiện bảng sau? 1 trøng 2 hoÆc nhiÒu trøng Cïng kiÓu gen Kh¸c kiÓu gen Gièng nhau nhiÒu Gièng nhau Ýt Cïng giíi Cïng hoÆc kh¸c giíi Đồng sinh cùng trứng và khác trứng khác nhau cơ bản ở điểm nào? Đặc điểm Trẻ đồng sinh cùng trứng Trẻ đồng sinh khác trứng số trứng tham gia thụ tinh Kiểu gen Kiểu hình Giới tính Trẻ đồng sinh:
Đồng sinh khác trứng là gì? trẻ đồng sinh khác trứng có thể khác nhau về giới không? Đồng sinh cùng trứng và đồng sinh khác trứng khác nhau cơ bản ở điểm nào?.. Trẻ đồng sinh: trẻ sinh ra cùng một lần sinh Có 2 trường hợp: đồng sinh cùng trứng đồng sinh khác trứng Sự khác nhau: Đồng sinh cùng trứng có cùng KG - cùng giới Đồng sinh khác trứng khác nhau KG - cùng giới hoặc khác giới. 2. ý nghĩa của nghiên cứu trẻ đồng sinh:
2. ý nghĩa của nghiên cứu trẻ đồng sinh HS đọc thông tin mục 2 sgk/ 80 Em hãy đọc thông tin “Em có biết?” (sgk 81). Nuôi các trẻ đồng sinh trong môi trường đồng nhất hoặc trong các môi trường khác nhau rồi đem so sánh những đặc điểm giống nhau và khác nhau biết được tính trạng nào do kiểu gen quy định, tính trạng nào chịu ảnh hưởng của môi trường? ý nghĩa của nghiên cứu trẻ đồng sinh:
Ý nghĩa của việc nghiên cứu trẻ đồng sinh là gì? Nghiên cứu trẻ đồng sinh cho ta biết: Tính trạng nào chủ yếu phụ thuộc vào kiểu gen Tính trạng nào dễ bị biến đổi do tác động của môi trường tự nhiên và xã hội. CỦNG CỐ
Câu 1:
Câu 1: Hãy chọn từ hoặc cụm từ phù hợp trong số những từ cho sẵn điền vào chỗ trống trong câu sau cho phù hợp:
Câu 2:
Câu 2: Việc nghiên cứu phả hệ phải được thực hiện ít nhất qua:
A. 2 thế hệ
B. 3 thế hệ
C. 4 thế hệ
D. Càng nhiều thế hệ càng tốt
Câu 3:
Kết thúc: