BÀI 20. PHÂN TÍCH SỐ LIỆU THỐNG KÊ DỰA VÀO BIỂU ĐỒ
Trang bìa
Trang bìa
Ảnh
TOÁN 8
BÀI 20. PHÂN TÍCH SỐ LIỆU THỐNG KÊ DỰA VÀO BIỂU ĐỒ
Ảnh
Hình thành kiến thức
1. Các lưu ý khi đọc và biểu diễn biểu đồ
1. Các lưu ý khi đọc và biểu diễn biểu đồ
Ví dụ 1: Cho hai biểu đồ sau:
Ảnh
+ Câu hỏi (- Ví dụ 1)
Ảnh
a) Hai biểu đồ trên có biểu diễn cùng một tập dữ liệu không? Lập bảng thống kê cho dữ liệu đó. b) Trong mỗi biểu đồ sau, so sánh tỉ lệ chiều cao hai cột và tỉ lệ số liệu mà hai cột này biểu diễn. Giải thích tại sao có sự khác nhau.
- Nhận xét 1
- Nhận xét 1:
Ảnh
Trong biểu đồ cột, khi gốc của trục đứng khác 0 thì tỉ lệ chiều cao của các cột không bằng tỉ lệ số liệu mà chúng biểu diễn.
- Luyện tập 1
- Luyện tập 1:
Dựa trên dữ liệu khảo sát về món ăn Việt Nam được ưa thích, một công ty du lịch đã vẽ hai biểu đồ sau:
Ảnh
+ Câu hỏi (- Luyên tập 1)
Ảnh
- Câu hỏi
a) Hai biểu đồ này biểu diễn cùng một dữ liệu không? Lập bảng thống ke về dữ liệu đó. b) Trong Biểu đồ a), tỉ lệ chiều cao giữa cột màu xanh và cột màu vàng có bằng tỉ lệ hai số mà chúng biểu diễn không? Giải thích tại sao.
+ Gợi ý (- Luyện tập 1)
Ảnh
- Gợi ý:
a) Hai biểu đồ biểu diễn cùng một dữ liệu. Bảng thống kê:
Ảnh
b) Tỉ lệ chiều cao giữa cột màu xanh và cột màu vàng khác nhau tỉ lệ hai số mà chúng biểu diễn là di trong Biểu đồ a) gốc trục đứng là 950.
- Ví dụ 2
- Ví dụ 2: Cho biểu đồ sau:
Ảnh
So sánh độ dốc của đoạn thẳng cuối cùng trong hai biểu đồ này. Giải thích tại sao Biểu đồ a) dễ làm cho ta hiểu lầm rằng GDP của Việt Nam năm 2020 tăng đột biến so với trước đó.
- Nhận xét 2
- Nhận xét 2:
Ảnh
Trong biểu đồ đoạn thẳng, khi các điểm quan sát trên trục ngang không đều nhau, ta không thể dựa vào độ dốc để kết luận về tốc độ tăng, giảm của đại lượng được biểu diễn.
- Luyện tập 2 (- Luyện tập 2)
Ảnh
Cho hai biểu đồ sau biểu diễn số lượng người thất nghiệp tại một thành phố trong giai đoạn từ 12/2007 đến 6/2010:
Ảnh
Hãy giải thích tại sao xu thế của hai biểu đồ lại khác nhau. Để thấy được xu thế của số lượng người thất nghiệp, ta nên dùng biểu đồ nào?
+ Gợi ý (- Luyện tập 2)
Ảnh
- Gợi ý:
Mặc dù hai biểu đồ cùng biểu diễn một dữ liệu song xu thế ở hai biểu đồ khác nhau là do việc chọn các điểm biểu diễn các mốc thời gian trên trục ngang khác nhau. Để thấy đúng xu thế của số lượng nời thấy nghiệp nên ta dùng biểu đồ a).
2. Đọc và phân tích số liệu từ biểu đồ
2. Đọc và phân tích số liệu từ biểu đồ
Ví dụ 3: Các biểu đồ sau cho biết cấu trúc dân số của Việt Nam các năm 2010 và 2020.
Ảnh
+ Câu hỏi (- Ví dụ 3)
Ảnh
a) Nhận xét sự thay đổi tỉ lệ người thuộc nhóm tuổi lao động chính (15 - 64 tuổi) sau 10 năm. b) Năm 2020 dân số Việt Nam là 97,41 triệu người (theo statista.com). Tính số lượng người thuộc mỗi nhóm tuổi trên.
- Chú ý 1
- Chú ý 1:
Ảnh
Khi phân tích số liệu, ta có thể kết hợp thông tin từ hai hay nhiều biểu đồ.
- Luyện tập 3 (- Luyện tập 3)
Ảnh
Cho biểu đồ sau cho biết cơ cấu năng lượng được khai thác, sản xuất trong nước các năm 2018 và 2019
a) Lập bảng thống kê cho biết cơ cấu năng lượng được khai thác, sản xuất trong nước năm 2019. b) Nhận xét về sự thay đổi cơ cấu năng lượng được khai thác, sản xuất trong nước năm 2019 so với năm 2018.
Ảnh
+ Gợi ý (- Luyện tập 3)
Ảnh
- Gợi ý:
a) Bảng thống kê về cơ cấu năng lượng (theo tỉ lệ %) được khai thác, sản xuất trong nước năm 2019.
b) Năm 2019 tỉ lệ năng lượng từ than tăng, tỉ lệ năng lượng từ dầu thô, khí thiên nhiên và nhiên liệu sinh học giảm so với năm 2018.
Ảnh
- Ví dụ 4
- Ví dụ 4: Cho biểu đồ sau biểu diễn số giờ ban ngày trong các thg tại hai địa điểm:
Ảnh
+ Câu hỏi (- Ví dụ 4)
Ảnh
a) Lập bảng thống kê cho số liệu được biểu diễn trên biểu đồ. b) Dựa vào biểu đồ, cho biết vào hai tháng nào trong năm số giờ ban ngày ở hai nơi gần như nhau . Vì sao? c) Nhận xét và giải thích sự khác nhau về xu thế thay đổi số giờ ban ngày trong năm.
- Chú ý 2
- Chú ý 2:
Ảnh
Để so sánh sự thay đổi theo thời gian của hai hay nhiều đại lượng, người ta thường biểu diễn chúng trên cùng biểu đồ.
- Luyện tập 4
Cho biểu đồ:
Ảnh
- Luyện tập 4:
+ Câu hỏi (- Luyện tập 4)
Ảnh
- Câu hỏi
a) So sánh tốc độ gió trong các tháng tại hai thành phố này. Giải thích sự khác nhau đó. b) Ở Nha Trang, 6 tháng gió thổi mạnh nhất là những tháng nào?
+ Gợi ý (- Luyện tập 4)
Ảnh
- Gợi ý:
a) Tốc độ gió tại Nha Trang luôn lớn hơn tốc độ gió tại Hà Nội, do Nha Trang là thành phố ven biển nên gió thổi mạnh hơn. b) Ở Nha Trang, 6 tháng gió thổi mạnh nhất là các tháng 10, 11, 12, 1, 2, 3.
Bài tập
Bài 5.10 (Bài tập)
Ảnh
Ảnh
Bài 5.10. Biểu đồ cột (H.5.17) biểu diễn số tiền mỗi người trong nhóm học sinh có được nhờ bán phế liệu.
a) Số tiền của Tuyết có gấp đôi số tiền của Khánh không? Giải thích tại sao. b) Lập bảng thống kê cho số tiền mỗi bạn có được nhờ bán phế liệu.
Bài 5.11 (Bài tập)
Ảnh
Ảnh
Bài tập 5.11. Cho hai biểu đồ (H.5.18)
a) Doanh thu của nhà máy trong biểu đồ a) có tăng nhanh hơn doanh thu của nhà máy trong biểu đồ b) hay không? b) Hai biểu đồ này có cùng biểu diễn một dãy số liệu không? c) Giải thích tại sao hai đường gấp khúc trên hai biểu đồ có độ dốc khác nhau.
Dặn dò
- Dặn dò
Ảnh
Ảnh
Dặn dò
Ôn lại kiến thức vừa học. Hoàn thành bài tập trong SGK từ 5.12 - 5.14 và SBT. Chuẩn bị bài: "Bài 21. Phân thức đại số".
- Cảm ơn
Ảnh