BÀI 14: NHỮNG NGỌN NÚI NÓNG RẪY
Ảnh
Hình vẽ
Trang bìa
Trang bìa
Ảnh
Ảnh
Hình vẽ
BÀI 14: NHỮNG NGỌN NÚI NÓNG RẪY
Khởi động
Khởi động
Ảnh
KHỞI ĐỘNG
Theo em, những ngọn núi dưới đây có gì đặc biệt ?
Những ngọn núi dưới có điểm đặc biệt là rất cao, có mây, tuyết bao quanh và hình thù trông rất lạ, khác với các ngọn núi cao và nhọn em thường thấy thì chúng có ngọn núi bằng, như bị cắt gọt và có một vùng đất khá bằng phẳng bên trên đỉnh.
Đọc
Đọc tiếng
Ảnh
Các em hãy quan sát tranh minh hoạ (SGK - tr.68,69), đọc nội dung bài đọc và lắng nghe GV giới thiệu về bài đọc.
ĐỌC TIẾNG
Ảnh
Từ khó
núi lửa, hình nón, nóng rẫy, thoai thoải, khổng lồ, nhảy nhót, nung chảy, lục bục, kẽ nứt, nóng chảy,...
TỪ KHÓ
Ngắt câu
Để hiểu núi lửa hình thành ra sao,/ bạn cần biết Trái Đất được tạo bởi nhiều lớp khác nhau,/ y hệt một củ hành không lồ/ với nhiều lớp áo.; Vậy là/ nếu mặt đất tự nhiên nứt ra/ và từ kẽ nứt đó trào ra một thứ đá nóng chảy,/ thì chắc chắn là/ chúng ta đang thấy một quả núi lửa đấy; ...
NGẮT CÂU
Giải nghĩa từ
GIẢI NGHĨA TỪ
+ Nóng rẫy: rất nóng, do nhiệt độ cao quá mức của lửa, điện,... + Mác-ma: đá nóng chảy trong lòng đất.
Ảnh
Chia đoạn
CHIA ĐOẠN
+ Đoạn 1: Từ đầu đến trong nước biển nữa. + Đoạn 2: Tiếp theo đến hết
Tìm hiểu bài
Câu 1
TÌM HIỂU BÀI
Câu 1: Những đặc điểm dưới đây của núi lửa được miêu tả như thế nào?
Ảnh
– Hình dáng: hình nón, hình tròn thoai thoải. – Hoạt động: một số núi phun lửa, một số khác chỉ phun khói, khí hoặc các đám mây tro. – Tiếng động: một số quả núi lửa nổ với tiếng động kinh hoàng, một số khác chỉ rít lên khe khẽ. – Vị trí: núi lửa trên mặt đất, núi lửa hoạt động ngầm trong nước biển.
Câu 2
TÌM HIỂU BÀI
Câu 2: Vì sao Trái Đất được miêu tả “y hệt một củ hành khổng lồ”? Em nghĩ gì về hình ảnh đó?
Trái Đất được miêu tả “y hệt một củ hành khổng lồ” vì Trái Đất được tạo bởi nhiều lớp khác nhau, giống với các lớp của củ hành.
Ảnh
Câu 3
TÌM HIỂU BÀI
Câu 3: Lớp vỏ Trái Đất và mác-ma bên dưới được miêu tả như thế nào?
Lớp vỏ Trái Đất và mác-ma bên dưới được miêu tả: Lớp ngoài cùng của Trái Đất là lớp vỏ rất cứng, chính là nơi mà bạn đang đi đứng nhảy nhót phía trên. Dưới lớp vỏ, có những chỗ đã bị sức nóng nung chảy thành một thứ mác-ma đặc quánh. Thứ mác-ma này giống như cháo đặc lục bục sôi ở khoảng 700 đến 1 300 độ C.
Ảnh
Câu 4
TÌM HIỂU BÀI
Câu 4: Núi lửa được hình thành ra sao?
Núi lửa được hình thành do nhiều nguyên nhân, làm dòng mác-ma sôi sùng sục có thể len lên trên, xuyên qua kẽ nứt ở lớp vỏ và phun trào, tạo thành núi lửa.
Ảnh
Câu 5
TÌM HIỂU BÀI
Câu 5: Trao đổi với bạn về các thông tin trong bài đọc theo gợi ý.
Ảnh
Ảnh
Luyện tập
Câu 1
LUYỆN TẬP THEO VĂN BẢN ĐỌC
Câu 1: Tìm những từ ngữ chỉ hiện tượng tự nhiên có thể gây thiệt hại nặng nề cho đời sống con người.
Những từ ngữ chỉ hiện tượng tự nhiên có thể gây thiệt hại nặng nề cho đời sống con người: sóng thần, núi lửa, lốc xoáy, lũ lụt, hạn hán, thuỷ triều, siêu bão, tia cực tím, mưa đá, mưa axit.
Câu 2
LUYỆN TẬP THEO VĂN BẢN ĐỌC
Câu 2: Trong các cặp từ ngữ dưới đây, từ quả và từ lửa nào được dùng với nghĩa gốc, từ quả và từ lửa nào được dùng với nghĩa chuyển? a. quả núi – quả cam b. núi lửa – ngọn lửa ước mơ
a. Trong cặp từ ngữ dưới: + Từ quả trong quả núi được dùng với nghĩa chuyển. + Từ quả trong quả cam được dùng với nghĩa gốc. b. Trong cặp từ ngữ dưới: + Từ lửa trong núi lửa được dùng với nghĩa gốc. + Từ lửa trong ngọn lửa ước mơ được dùng với nghĩa chuyển.
Viết
Câu 1a
VIẾT
VIẾT ĐOẠN VĂN TẢ PHONG CẢNH
Câu 1: Đọc các đoạn văn dưới đây và trả lời câu hỏi.
a. – Đoạn văn tả phong cảnh gì? – Tác giả quan sát, cảm nhận vẻ đẹp của phong cảnh bằng những giác quan nào? – Phong cảnh được miêu tả theo trình tự thời gian hay không gian?
– Đoạn văn tả phong cảnh: trong rừng trúc. – Tác giả quan sát, cảm nhận vẻ đẹp của phong cảnh bằng các giác quan: thị giác (mắt), thính giác (tai), khứu giác (mũi), vị giác (lưỡi). – Phong cảnh được miêu tả theo trình tự: Không gian: trong rừng trúc – con suối – giữa dòng suối – bên kia suối – những cây trúc – hoa trúc. Là không gian từ xa đến gần rồi lại ra xa.
Trả lời
Câu 1b
VIẾT
VIẾT ĐOẠN VĂN TẢ PHONG CẢNH
Câu 1: Đọc các đoạn văn dưới đây và trả lời câu hỏi.
b. – Tìm câu chủ đề của đoạn văn. – Theo em, tác giả đã quan sát biển, trời vào những thời điểm nào? – Tìm và nêu tác dụng của hình ảnh so sánh và nhân hoá trong đoạn văn.
– Câu chủ đề của đoạn văn: Biển luôn thay đổi màu sắc tuỳ theo sắc mây trời. – Theo em, tác giả đã quan sát biển, trời vào những thời điểm: Buổi sáng (trời xanh thẳm), buổi trưa (trời rải mây trắng nhạt), buổi chiều (trời âm u mây mưa…).
– Hình ảnh so sánh: Trời xanh thẳm, biển cũng thẳm xanh như dâng cao lên, chắc nịch; Như một con người biết buồn vui, biển lúc tẻ nhạt, lạnh lùng, lúc sôi nổi, hả hê, lúc đăm chiêu, gắt gỏng. Tác dụng của hình ảnh so sánh: giúp ta liên tưởng và dễ hình dung về khung cảnh biển, trời với hình ảnh quen thuộc, đã biết (vế còn lại của so sánh).
Trả lời
– Hình ảnh nhân hoá: Trời rải mây trắng nhạt, biển mơ màng dịu hơi sương, Trời âm u mây mưa, biển xám xịt nặng nề. Trời ầm ầm dông gió, biển đục ngầu, giận dữ,... Tác dụng của hình ảnh nhân hoá: giúp ta thấy biển như gần gũi, giống với con người, tả hình ảnh của biển và trời mây như nét tính cách của con người một cách đặc sắc, biểu cảm.
Câu 2
VIẾT
VIẾT ĐOẠN VĂN TẢ PHONG CẢNH
Câu 2 : Dựa vào kết quả quan sát phong cảnh ở Bài 12 và dàn ý đã lập ở Bài 13, viết đoạn văn tả một đặc điểm nổi bật của cảnh ao hồ, sông suối hoặc biển đảo.
Vào sáng sớm hay lúc chiều hoàng hôn, quần đảo Trường Sa đều được soi chiếu chói lọi bởi ánh Mặt Trời chiếu lên mặt biển. Những đợt sóng lăn tăn, những gợn, những đợt lấp la lấp lánh ánh Mặt Trời như kim cương rơi vào lòng biển rồi vỡ tan. Gió trên biển cũng thật khắc nghiệt, những đợt gió cả ngày cứ liên tục thổi vào các đảo, gió không ngừng như những đợt sóng vỗ bờ. Nhất là vào ngày mưa bão, gió thường rất to và đem theo mưa nhiều. Có khi gió quật đổ cây, tốc mái nhà. Do vậy, các chiến sĩ và người dân trên các đảo phải gia cố, nẹp và đổ rào quanh gốc cây. Có lẽ rễ cây cũng hiểu chuyện, lo lắng mà đâm rễ thật sâu vào lòng đất trên đảo. Tương tự như mùa mưa và mùa khô trên đất liền, ở đảo mùa khô cũng ít mưa, mùa mưa thì mưa rất nhiều, mưa như trút nước. Nơi đây thật sự rất khắc nghiệt.
Đọc mở rộng
Câu 1
ĐỌC MỞ RỘNG
Câu 1 : Đọc phiếu đọc sách dưới đây:
Ảnh
Câu 2
ĐỌC MỞ RỘNG
Câu 2 : Đọc sách báo về núi, hang động, đại dương, các hành tinh trong hệ Mặt Trời,... hoặc hiện tượng trong thế giới tự nhiên (núi lửa phun trào, lốc xoáy, mưa đá,...).
Câu 3 trang 71 sgk Tiếng Việt lớp 5 Tập 1: Viết phiếu đọc sách và dựa vào đó chia sẻ với các bạn những thông tin mà em đọc được.
Vận dụng
ĐỌC MỞ RỘNG
Sưu tầm tranh ảnh về những địa điểm du lịch được hình thành từ núi lửa.
Ảnh
Ảnh
Cảm ơn
Hình vẽ
CẢM ƠN CÁC BẠN ĐÃ CHÚ Ý LẮNG NGHE!