BÀI 8. HAI CHỮ NƯỚC NHÀ
Trang bìa
Trang bìa
Ảnh
HAI CHỮ NƯỚC NHÀ
(Trần Tuấn Khải)
Khởi động
Khởi động
Ảnh
Khởi động
Video
I. Trải nghiệm cùng văn bản
Trải nghiệm cùng văn bản
Ảnh
I. Trải nghiệm cùng văn bản
1. Đọc văn bản
Ảnh
Đọc văn bản
Cha xót phận tuổi già sức yếu Lỡ sa cơ đành chịu bó tay Thân lươn bao quản vũng lầy Giang sơn gánh vác sau này cậy con Con nên nhớ tổ tông khi trước Đã từng phen vì nước gian lao Bắc Nam bờ cõi phân mao Ngọn cờ độc lập máu đào còn dây Kìa Trưng nữ ra tay buồm lái Phận liễu bồ xoay với cuồng phong Giết giặc nước, trả thù chồng Nghìn thu tiếng nữ anh hùng còn ghi Kìa Hưng Đạo gặp khi quốc biến Vì giống nòi quyết chiến bao phen Sông Bạch Đằng phá quân Nguyên Gươm reo chính khí nước rền dư uy Coi lịch sử gươm kia còn tỏ Mở dư đồ đất nọ chưa tan Giang san này vẫn giang san Mà nay sẻ nghé tan đàn vì ai?
Con nay cũng một người trong nước Phải nhắc câu Gia, Quốc đôi đường Làm trai hồ thỉ bốn phương Sao cho khỏi thẹn với gương Lạc Hồng Thời thế có anh hùng là thế Chữ vinh hoa xá kể làm chi! Mấy trang hào kiệt xưa kia Hy sinh thân thế cũng vì nước non Con đương độ đầu xanh tuổi trẻ Bước cạnh tranh há dễ nhường ai? Phải nên thương lấy giống nòi Đừng tham phú quí mà nguôi tấc lòng Kiếp luồn cúi, đỉnh chung cũng nhục; Thân tự do chiên chúc mà vinh Con ơi nhớ đức sinh thành Sao cho khỏi để ô danh với đời
HAI CHỮ NƯỚC NHÀ (Trích)
Ảnh
Ảnh
Ảnh
Tâm trạng người cha trong cảnh ngộ chia li.
Tội ác của giặc Minh và tiếng khóc xót thương vận nước
Lời căn dặn của cha về trách nhiệm với đất nước.
Hướng dẫn đọc Suy luận
Ảnh
Hướng dẫn đọc Suy luận
Ảnh
Ảnh
Ảnh
Nhân vật người cha đã dẫn ra những câu chuyện, nhân vật lịch sử nhằm mục đích: – Khích lệ dòng máu anh hùng dân tộc ở người con.  – Thể hiện niềm tự hào dân tộc, một lòng yêu nước. 
Khổ thơ này thể hiện lòng nhiệt huyết yêu nước của người cha cùng cảnh ngộ bất lực của mình
- Hai dòng thơ cuối nhắc nhở về công ơn sinh thành dưỡng dục của cha mẹ, khuyên nhủ con cái phải sống tốt, làm người có ích. -Hơn nữa, đức sinh thành không chỉ là cha mẹ, mà còn là những người có công lao với mình, với đất nước.
2. Tìm hiểu chung
2. Tìm hiểu chung
a. Tác giả:
Ảnh
Ảnh
Nhà thơ Trần Tuấn Khải (1985-1989) bút danh Á Nam, người tỉnh Nam Định, xuất thân nhà Nho nghèo, có truyền thống yêu nước. Đậu cử nhân khoa thi hương năm Canh Tý. Năm 12 tuổi đã biết làm các thể thơ bằng chữ Hán. Những năm 1966-1967, ông là Chủ tịch danh dự lực lượng bảo vệ văn hóa dân tộc. Sau năm 1975, ông là cố vấn Hội Văn nghệ Thành phố Hồ Chí Minh.
- Song thất lục bát
Ảnh
II. Suy ngẫm và phản hồi
Suy ngẫm và phản hồi
Ảnh
II. Suy ngẫm và phản hồi
1. Đặc điểm thể thơ song thất lục bát thể hiện qua văn bản:
Ảnh
HOÀN THÀNH PHT 01
1. Đặc điểm thể thơ song thất lục bát thể hiện qua văn bản:
Ảnh
Đặc điểm thể thơ song thất lục bát
Ảnh
-Có 4 dòng / khổ -Mỗi khổ thơ gồm cặp song thất (bảy tiếng) và cặp lục bát (sáu – tám tiếng)
+ Chữ thứ 5 câu 7 đầu tiên vần Bằng (B). + Chữ cuối câu 7 đầu tiên ở vần Trắc (T), vần với chữ thứ 5 của câu 7 thứ hai (vần Trắc) + Chữ cuối câu 7 thứ hai vần Bằng, vần với chữ cuối câu 6 (vần Bằng) + Chữ cuối câu 6 vần Bằng, vần với chữ thứ 6 câu 8 (vần Bằng)
Hai dòng thất được ngắt nhịp lẻ, thường là 3/4; dòng lục và dòng bát ngắt nhịp linh hoạt hơn (dòng lục thường ngắt nhịp 2/2/2, dòng bát thường ngắt nhịp 2/2/2/2).
1. Đặc điểm thể thơ song thất lục bát thể hiện qua văn bản:
2. Lời khuyên của người cha đối với người con.
-Nòi giống cao quý, lịch sử lâu đời, nhiều anh hùng hào kiệt: Giống Hồng Lạc hoàng thiêng đã định  Mấy ngàn năm suy thịnh đổi thay.  Giời Nam riêng một cõi này. Anh hùng hiệp nữ xưa nay kém gì? -Họa mất nước gieo đau thương cho dân tộc và nỗi đau cho lòng yêu nước: khói lửa bừng bừng / xương rừng, máu sông. thành tung quách vỡ / bỏ vợ lìa con.  -Trọng trách cứu nước lên vai đứa con: Con ơi! Nhớ đức sinh thành, Sao cho khỏi để ô danh với đời.
Người cha xoáy sâu vào sự kích thích lòng yêu nước nơi người con, phải nuôi một mối thù truyền kiếp của dân tộc, luôn trong thế chủ động tìm cơ hội để đánh đuổi giặc cướp nước, chớ dại dột để mất nước dễ dàng, mù quáng.
Ảnh
a. Từ ngữ, hình ảnh:
Sức cảm hoá, thuyết phục trong lời khuyên của người cha đối với người con qua các từ ngữ, hình ảnh nào trong văn băn?
b. Biện pháp tu từ
b. Biện pháp tu từ.
Em hãy nhận xét về cách gieo vần, ngắt nhịp và cách sử dụng phép điệp từ trong văn bản?  
Ảnh
Biện pháp tu từ
b. Biện pháp tu từ
Sự lặp lại có tính quy luật 7 – 7 – 6 – 8, vần, nhịp. + Phép điệp ngữ: giang san này vẫn giang san, thời thế có anh hùng là thế... + điệp cấu trúc (Kìa..., Kìa..., Con nên nhớ..., Con nay cũng..., Con đương độ.)
- Những thanh trắc ở câu bảy, hiệp vần ở hai câu lục bát làm tăng nhạc tính ở từng khổ thơ. => Gieo vần, ngắt nhịp, điệp từ, điệp ngữ là những biện pháp tu từ quan trọng góp phần tô đậm những dấu ấn vàng son trong lịch sử; đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng, tính cấp thiết của việc giúp nước nhà.  
Ảnh
3. Mạch cảm xúc, cảm hứng chủ đạo
Ảnh
3. Mạch cảm xúc, cảm hứng chủ đạo
Các nhóm đọc lại bài thơ, xác định bố cục, từ đó xác định mạch cảm xúc, cảm hứng chủ đạo và điền vào sơ đồ sau
Mạch cảm xúc, cảm hứng chủ đạo
Ảnh
Mạch cảm xúc, cảm hứng chủ đạo
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Ảnh
Ảnh
Ảnh
Ảnh
Hình vẽ
Hình vẽ
Hình vẽ
Phần 1: (từ dòng 29 đến dòng 32)  
Nỗi đau xót, khắc khoải của người cha khi bị giặc bắt đưa sang Trung Quốc, không thể làm gì được, đành nhờ con thay mình làm tròn bổn phận với nước nhà 
Phần 2: (từ dòng 33 đến dòng 48)  
Niềm tự hào của người cha khi nhắc con về những chiến công hào hùng đánh giặc, giữ nước trong lịch sử và bổn phận giữ gìn giang sơn của mỗi thế hệ 
Phần 3: (từ dòng 49 đến dòng 64) 
Cảm xúc tha thiết, mãnh liệt khi nhấn mạnh trách nhiệm của con là trang nam nhi đầu đội trời chân đạp đất, phải sống sao cho không hổ thẹn với lịch sử, với tổ tiên, với đấng sinh thành 
Ca ngợi tình cảm yêu nước, tự hào dân tộc và thể hiện sự đồng tình với quan niệm của người cha về bổn phận của kẻ “làm trai” đối với vận mệnh nước nhà
Mạch cảm xúc, cảm hứng chủ đạo
3. Mạch cảm xúc, cảm hứng chủ đạo
a. Mạch cảm xúc - Mạch cảm xúc: tình cảm mãnh liệt với đất nước khích lệ lòng yêu nước của đồng bào dân tộc.
Ảnh
b. Cảm hứng chủ đạo Ca ngợi tình cảm yêu nước, tự hào dân tộc và thể hiện sự đồng tình với quan niệm của người cha về bổn phận của kẻ “làm trai” đối với vận mệnh nước nhà
Ảnh
4. Chủ đề và thông điệp bài thơ.
4. Chủ đề và thông điệp bài thơ.
Xác định chủ đề bài thơ? Theo em, tác giả muốn gửi đến người đọc thông điệp gì qua văn bản này?
Ảnh
Chủ đề và thông điệp bài thơ.
a. Chủ đề:
b. Thông điệp:
Lòng yêu nước và niềm đau đáu với vận mệnh dân tộc của người cha
Hãy sống xứng đáng với lịch sử oai hùng của dân tộc, kì vọng của đấng sinh thành, và trách nhiệm của mỗi con người (không phân biệt gái - trai) trong xã hội.
Ảnh
III. Tổng kết
Tổng kết
III. Tổng kết:
Ảnh
Ảnh
Tổng kết
Cách đọc hiểu văn bản thơ theo đặc trưng thể loại
Ảnh
Ảnh
Ảnh
Kết cấu,
Ngôn ngữ thơ,
Biện pháp tu từ,…
Tình cảm, cảm xúc
Thông điệp văn bản
Chủ đề, tư tưởng
Cảm hứng chủ đạo của tác giả
IV. Luyện tập,vận dụng
Luyện tập,vận dụng
Ảnh
IV. Luyện tập, vận dụng
Luyện tập,vận dụng
Hoạt động vận dụng
1. Vẽ sơ đồ tư duy hệ thống nội dung kiến thức thông qua đọc hiểu văn bản “Hai chữ nước nhà”.
2. HS về nhà viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) thể hiện tình cảm với nhân vật lịch sử có ảnh hưởng đến em.
Ảnh
Dặn dò
Dặn dò
Ảnh
Kết thúc
Kết thúc
Ảnh