BÀI 2. MỘT THỂ THƠ ĐỘC ĐÁO CỦA NGƯỜI VIỆT
Trang bìa
Trang bìa
Ảnh
MỘT THỂ THƠ ĐỘC ĐÁO CỦA NGƯỜI VIỆT (Dương Lâm An)
Khởi động
Khởi động
Ảnh
KHỞI ĐỘNG
Câu 1
Bài tập trắc nghiệm
Câu 1. Song thất lục bát là thể thơ có nguồn gốc từ:
A. Pháp
B. Việt Nam
C. Trung Quốc
D. Nhật Bản
Câu 2
Bài tập trắc nghiệm
Câu 2. Dòng nào sau đây không phải là đặc điểm của thể thơ song thất lục bát?
A. Sử dụng yếu tố văn hoá phương Tây
B. Có thể chia khổ hoặc không
C. Số câu trong mỗi khổ thơ không cố định
D. Có hiện tượng biến thể về cấu trúc
Câu 3
Bài tập trắc nghiệm
Câu 3. Vần chân trong thơ song thất lục bát được gieo ở đâu?
A. Tiếng thứ ba của mỗi câu thơ
B. Tiếng cuối của mỗi câu thơ
C. Tiếng đầu của mỗi câu thơ
D. Tiếng thứ năm của mỗi câu thơ
Câu 4
Bài tập trắc nghiệm
Câu 4. Biến thể nào dưới đây là phổ biến trong thơ song thất lục bát?
A. Mỗi khổ thơ chỉ gồm một cặp câu
B. Mở đầu bài thơ bằng cặp song thất
C. Mở đầu bài thơ bằng cặp lục bát
D. Sử dụng toàn bộ câu thơ có cùng số tiếng
Câu 5
Bài tập trắc nghiệm
Câu 5. Việc sử dụng vần lưng trong thơ song thất lục bát có tác dụng gì?
Tạo nhạc điệu cho bài thơ cũng như sự hoà điệu giữa các câu thơ
B. Phân biệt rõ ràng với các thể thơ truyền thống khác của Việt Nam
C. Tăng vẻ đẹp hình thức, giúp câu thơ trở nên cân đối hơn
D. Làm cho bài thơ dễ thuộc và truyền bá rộng rãi hơn
I. KHÁM PHÁ VĂN BẢN
Hình thành kiến thức
Ảnh
KHÁM PHÁ VĂN BẢN
Khám phá VB
I. Khám phá VB
Ảnh
1. Tìm hiểu những thông tin về thể thơ song thất lục bát
I. Khám phá VB
1. Tìm hiểu những thông tin về thể thơ song thất lục bát
Ảnh
Ảnh
Câu hỏi
Ảnh
Ảnh
Từ nhan đề của VB, em hãy xác định nội dung chính của VB? Theo thông tin trong VB, thể thơ song thất lục bát ra đời khi nào?
Tìm hiểu những thông tin về thể thơ song thất lục bát
1. Tìm hiểu những thông tin về thể thơ song thất lục bát
- Nội dung chính của VB: Tính sáng tạo và sự độc đáo của thể thơ song thất lục bát trong nền văn học Việt Nam. - Các thông tin về thể thơ song thất lục bát: + Nguồn gốc và lịch sử ra đời: Thể thơ song thất lục bát là một sáng tạo văn học độc đáo của người Việt, xuất hiện khoảng thế kỉ XV - XVI. + Hai tác phẩm đầu tiên được nhắc đến là Chỉ Nam ngọc âm giải nghĩa và Đại nghĩ bát giáp thưởng đào giải văn của Lê Đức Mao. Những tác phẩm này không chỉ là những ví dụ đầu tiên về thể thơ song thất lục bát mà còn cho thấy sự phát triển của thể thơ lục bát.
Ảnh
Đặc điểm
Ảnh
Hình vẽ
Ảnh
2. Tìm hiểu ảnh hưởng và giá trị của thể thơ
I. Khám phá VB
2. Tìm hiểu ảnh hưởng và giá trị của thể thơ song thất lục bát đối với đời sống văn hoá và thi ca Việt Nam
Ảnh
Ảnh
Làm việc nhóm
Ảnh
2. Tìm hiểu ảnh hưởng và giá trị của thể thơ song thất lục bát đối với đời sống văn hoá và thi ca Việt Nam
Ảnh
Thể thơ
- Thể thơ song thất lục bát ảnh hưởng sâu sắc đến đời sống văn hoá và thi ca. Điều này thể hiện qua việc nhiều nhà thơ từ thế kỉ XVIII - XIX đến đầu thế kỉ XX tiếp tục sử dụng thể thơ này trong sáng tác. - Thơ song thất lục bát đã phát huy giá trị trong thể loại ngâm khúc và nhiều thể loại văn học khác như ca trù, văn tế. - Mặc dù ngày nay, thể thơ song thất lục bát không còn phổ biến như trước, nhưng vẫn được một số nhà thơ hiện đại sử dụng như là một cách để kết nối với quá khứ và truyền tải những tâm trạng, cảm xúc mới mẻ. Điều này cho thấy thơ song thất lục bát vẫn có sức sống trong thi ca hiện đại, góp phần làm phong phú thêm văn học Việt Nam.
Ảnh
3. Tìm hiểu về cách trình bày thông tin trong VB
- VB được tổ chức một cách lô-gíc và mạch lạc, bắt đầu từ giới thiệu tổng quan về thể thơ song thất lục bát, sau đó là lịch sử và các tác phẩm tiêu biểu, cuối cùng là ảnh hưởng và giá trị của thể thơ đối với đời sống văn hoá và thi ca. - VB trình bày thông tin theo trật tự thời gian, bắt đầu từ thời điểm ra đời tới những mốc phát triển sau này của thể thơ.
Ảnh
3. Tìm hiểu về cách trình bày thông tin trong VB
Ảnh
II. Tổng kết
Tổng kết
II. Tổng kết
a. Nội dung Văn bản đã cung cấp thông tin và tri thức mở rộng cho người đọc về tính sáng tạo và sự độc đáo của thể thơ song thất lục bát trong nền văn học Việt Nam. b. Nghệ thuật - Thể loại: văn bản thuyết minh. - Ngôn ngữ giàu hình ảnh. - Hệ thống thông tin được triển khai phong phú, bao gồm tri thức về văn học và văn hóa, lịch sử,…
Ảnh
Luyện tập
Luyện tập
Ảnh
LUYỆN TẬP
Bài 1
Ảnh
1. Bài tập 1
Ảnh
Dựa trên thông tin từ VB, hãy viết một đoạn văn ngắn (từ 5 - 7 dòng) trình bày suy nghĩ của em về tầm quan trọng của thơ song thất lục bát đối với văn hoá và văn học Việt Nam.
Trò chơi củng cố
Trò chơi củng cố
Bài kiểm tra tổng hợp
Câu 1: Đâu là những tác phẩm đầu tiên sáng tác bằng thể song thất lục bát? - A. Chỉ Nam ngọc âm giải nghĩa. - false - B. Đại nghĩ bát giáp thưởng đào giải văn. - false - C. Hoàng Lê nhất thống chí. - false - D. Chỉ Nam ngọc âm giải nghĩa và Đại nghĩ bát giáp thưởng đào giải văn. - true - false - false
Câu 2: Thể song thất lục bát tương đồng với thể lục bát ở đặc điểm nào? - A. Quy luật dùng thanh điệu. - false - B. Số câu trong một bài thơ. - false - C. Cách gieo vần ở cặp câu lục bát và quy luật dùng thanh điệu. - true - D. Số tiếng trong một dòng. - false - false - false
Câu 3: Theo văn bản, thể song thất lục bát và lục bát được người Việt sáng tạo trong khoảng thời gian nào? - A. Thế kỉ XX, xuất hiện trước sau không lâu. - false - B. Thế kỉ XV – XVI, xuất hiện trước sau không lâu. - true - C. Thế kỉ XV – XVII, xuất hiện trước sau không lâu. - false - D. Thế kỉ X – XVI, xuất hiện trước sau không lâu.. - false - false - false
Câu 4: Tác phẩm nào dưới dây được viết bằng thể song thất lục bát? - A. Thuật hoài. - false - B. Đoạn trường tân thanh. - false - C. Tụng giá hoàn kinh sư. - false - D. Hải hoại huyết thư. - true - false - false
Vận dụng
Vận dụng
Ảnh
Vận dụng
Ảnh
Vận dụng
Ảnh
Bước 1: Em hãy sưu tầm 3 tác phẩm thơ song thất lục bát (ngoài những VB đã được học trong bài). Bước 2: Thiết kế 3 tấm thẻ học tập theo mẫu sau đây để ghi lại thông tin về 3 tác phẩm mà em tìm được. Thẻ là các tờ bìa cứng, kích thước khoảng 10x15 cm (hoặc kích thước khác tuỳ theo mong muốn của HS):
Vận dụng
Ảnh
Mặt trước tấm thẻ: Ghi các thông tin về nhan đề, tên tác giả (nếu có) và những câu thơ mà em thấy ấn tượng trong tác phẩm. Mặt sau tấm thẻ: Ghi ngắn gọn ấn tượng của em về tác phẩm; những cảm nhận của em về nội dung, hình thức nghệ thuật của tác phẩm. Em có thể sử dụng màu sắc, hình vẽ,... để thiết kế cho tấm thẻ của mình thật đẹp mắt và độc đáo.
Dặn dò
Dặn dò
Ảnh
Kết thúc
Kết thúc
Ảnh