Công ty Cổ phần Mạng giáo dục Bạch Kim - 27 Huỳnh Thúc Kháng, Đống Đa, Hà Nội
Trang bìa
Trang bìa:
TIẾT 38 HỒI HƯƠNG NGẪU THƯ Quan sát tranh:
KiÓm tra bµi cò Quan s¸t bøc tranh sau: Kiểm tra bài cũ:
KiÓm tra bµi cò * H×nh ¶nh trªn gîi nhí ®Õn bµi th¬ §­êng nµo? * §äc thuéc lßng bµi th¬ (phÇn dÞch th¬): TÜnh d¹ tø (LÝ B¹ch) Nªu nghÖ thuËt vµ néi dung cña bµi th¬? §Çu gi­êng ¸nh tr¨ng räi Ngì mÆt ®Êt phñ s­¬ng NgÈng ®Çu nh×n tr¨ng s¸ng Cói ®Çu nhí cè h­¬ng *NghÖ thuËt: Tõ ng÷ gi¶n dÞ, lêi Ýt ý nhiÒu; võa miªu t¶ ®­îc c¶nh tr¨ng s¸ng võa nãi lªn t×nh c¶m cña nhµ th¬ víi quª h­¬ng. *Néi dung: ThÓ hiÖn t×nh c¶m yªu quª h­¬ng tha thiÕt s©u s¾c cña nhµ th¬. I. Tìm hiểu chung
1. Tác giả:
I. Tìm hiểu chung: 1. Tác giả: - Hạ Tri Chương (659 - 744), xa quê từ nhỏ, 86 tuổi mới được trở lại quê hương. 2. Tác phẩm:
I. Tìm hiểu chung: 1. Tác giả: 2. Tác phẩm: a. Nhan đề bài thơ: - “Ngẫu nhiên viết” chứ không phải tình cảm được bộc lộ một cách ngẫu nhiên. - Từ “ngẫu” không làm giảm giá trị của bài thơ mà còn làm tăng ý nghĩa của bài lên gấp bội. b. Thể loại: - Nguyên tác: Thể thơ thất ngôn tứ tuyệt Đường luật. - Dịch thơ: Thể thơ lục bát. c. Nhịp thơ: 4/3, câu cuối: 2/5. d. Gieo vần: Câu 1 và câu 2. Vần “ôi”. I. Tìm hiểu văn bản
1. Hai câu thơ đầu:
II. Tìm hiểu văn bản 1. Hai câu thơ đầu: Thiếu tiểu li gia, lão đại hồi, Hương âm vô cải, mấn mao tồi. (Rời nhà từ lúc còn trẻ, già mới quay về, Giọng quê không đổi, nhưng tóc mai đã rụng.) - Khái quát ngắn gọn cuộc đời xa quê: Thiếu tiểu - lão đại. li gia - hồi. vô cải - tôi. Sự thay đổi của nhà thơ:
II. Tìm hiểu văn bản 1. Hai câu thơ đầu: - Sự thay đổi của nhà thơ về: vóc dáng, tuổi tác, mái tóc. - Không đổi: giọng nói quê hương. => Ý nghĩa: ) Chi tiết thực. ) Chi tiết tượng trưng: Làm nổi bật tình cảm gắn bó với quê hương. - Sử dụng phương thức: Kể và tả (kể là chính) => Tạo giọng điệu: Bề ngoài dường như khách quan, bình thản (kể lại các sự việc) song phảng phất một cảm xúc buồn, bồi hồi trước sự chảy trôi của thời gian và thể hiện tấm lòng của tác giả với quê hương. 2. Hai câu thơ cuối:
II. Tìm hiểu văn bản 1. Hai câu thơ đầu: 2. Hai câu thơ cuối: Nhi đồng tương kiến, bất tương thức, Tiếu vấn: Khách tòng hà xứ lai. (Trẻ con gặp mặt, không quen biết, Cười hỏi: Khách ở nơi nào đến?) - So sánh bản nguyên tác và bản dịch thơ: Bản dịch thơ 1: Sai từ “không chào”. => Mất từ “cười”. Bản dịch thơ 2: Mất từ “nhi đồng” Bị coi là khách giữa quê hương:
2. Hai câu thơ cuối: - Bị coi là khách ngay giữa quê mình, giữa nơi chôn rau cắt rốn. - Điều này không vô lí vì: Tác giả đã thay đổi. Quê hương cũng đã thay đổi. - Tâm trạng: Lúc đầu ngạc nhiên bất ngờ => buồn tủi => ngậm ngùi => xót xa cùng ập đến. => Tạo giọng điệu bi hài thấp thoáng ẩn hiện sau những lời tường thuật khách quan, hóm hỉnh. - Nội dung của hai câu thơ đầu và hai câu thơ sau có mối liên hệ chặt chẽ: Vẫn là những lời miêu tả, kể tự nhiên khách quan, vẫn là những sự ngẫu nhiên. Nhưng đằng sau tất cả sự khách quan và ngẫu nhiên đó là tình cảm tha thiết, gắn bó sâu nặng của tác giả đối với quê hương. Tổng kết:
III. Tæng kÕt: 1. NghÖ thuËt: - Tõ ng÷ méc m¹c gi¶n dÞ. - Sö dông phÐp ®èi. - Giäng ®iÖu võa kh¸ch quan, hãm hØnh, võa ngËm ngïi. 2. Néi dung: Bµi th¬ thÓ hiÖn t×nh yªu th¾m thiÕt cña t¸c gi¶ víi quª h­¬ng. 3. Ghi nhí: Bµi th¬ biÓu hiÖn mét c¸ch ch©n thùc mµ s©u s¾c, hãm hØnh mµ ngËm ngïi t×nh yªu quª h­¬ng th¾m thiÕt cña mét ng­êi sèng xa quª l©u ngµy, trong kho¶nh kh¾c võa míi ®Æt ch©n trë vÒ quª cò. Hình ảnh:
Bài tập:
Bài tập: Hãy điền vào chỗ trống những từ ngữ thích hợp trong đoạn văn sau:
Dặn dò:
H­íng dÉn vÒ nhµ: - Häc thuéc lßng bµi th¬. - ViÕt ®o¹n v¨n ph¸t biÓu c¶m nghÜ cña em vÒ quª h­¬ng. - So¹n bµi: “Bµi ca nhµ tranh bÞ giã thu ph¸” (§ç Phñ). Kết thúc: