BÀI 2. HÌNH CHIẾU VUÔNG GÓC CỦA KHỐI HÌNH HỌC CƠ BẢN
Trang bìa
Trang bìa
Ảnh
CÔNG NGHỆ 8
BÀI 2. HÌNH CHIẾU VUÔNG GÓC CỦA KHỐI HÌNH HỌC CƠ BẢN
Ảnh
Khởi động
Khởi động
Ảnh
- Khởi động:
Em hãy nhận xét bóng của cột cờ khác nhau như thế nào khi Mặt Trời chiếu vào buổi sáng, buổi trưa và buổi chiều?
I. Khái niệm hình chiếu
- Khám phá
I. Khái niệm hình chiếu
Ảnh
- Khám phá:
Ảnh
Câu hỏi: Quan sát Hình 2.1 và cho biết tia chiếu ở các phép chiếu khác nhau như thế nào?
- Kết luận
- Kết luận:
Ảnh
Hình chiếu là hình biểu diễn nhận được trên mặt phẳng hình chiếu. Tuỳ theo đặc điểm các tia chiếu mà có các phép chiếu khác nhau gồm: phiếu chiếu xuyên tâm, phép chiếu song song, phép chiếu vuông góc.
II. Hình chiếu vuông góc
1. Phương pháp xây dựng hình chiếu vuông góc
Ảnh
II. Hình chiếu vuông góc
1. Phương pháp xây dựng hình chiếu vuông góc
Để xây dựng các hình chiếu vuông góc, vật thể được đặt vào góc tạo bởi ba mặt phẳng hình chiếu vuông góc với nhau từng đôi một.
- Khám phá
Ảnh
- Khám phá:
Ảnh
Câu hỏi: Quan sát Hình 2.3 và cho biết: Làm thế nào để nhận được hình chiếu vuông góc của vật thể?
- Kết luận
- Kết luận:
+ Vật thể được đặt trong không gian được tạo bởi ba mặt phẳng hình chiếu vuông góc với nhau từng đôi một để xây dựng hình chiếu vuông góc. + Các hình chiếu:
Ảnh
Hình chiếu A: Hình chiếu từ trước (hay hình chiếu đứng). Hình chiếu B: Hình chiếu từ trên (hay hình chiếu bằng). Hình chiếu C: hình chiếu từ trái (hay hình chiếu cạnh), xây dựng bằng phương pháp chiếu góc thứ nhất.
2. Bố trí các hình chiếu
Ảnh
2. Bố trí các hình chiếu
Ảnh
Câu hỏi 1: Quan sát Hình 2.4 và đọc tên các hình chiếu theo hướng chiếu tương ứng.
- Khám phá:
+ Câu 2, 3 (- Khám phá)
Ảnh
Ảnh
Ảnh
Câu hỏi 2: Vì sao phải xoay các mặt phẳng hình chiếu về trùng với mặt phẳng hình chiếu đứng? Câu hỏi 3: Cho biết vị trí các hình chiếu bằng, hình chiếu cạnh so với hình chiếu đứng trên mặt phẳng giấy vẽ.
+ Câu 4 (- Khám phá)
Ảnh
Ảnh
Câu hỏi 4: Nét đứt mảnh trên hình chiếu B (Hình 2.4) thể hiện cạnh nào của vật thể?
- Kết luận
- Kết luận:
Ảnh
Vị trí các hình chiếu trên mặt phẳng giấy vẽ so với hình chiếu A như sau:
Hình chiếu B: được đặt bên dưới, theo phương thẳng đứng với hình chiếu A. Hình chiếu C: được đặt ở bên phải, theo phương nằm ngang với hình chiếu A.
- Luyện tập
- Luyện tập:
Câu hỏi: Cho vật thể với các hướng chiếu A, B, C (Hình 2.5a) và các hình chiếu 1, 2, 3 (Hình 2.5b). Hãy ghép cặp hình chiếu với hướng chiếu tương ứng.
Ảnh
III. Hình chiếu vuông góc của khối đa diện
1. Khối đa diện
III. Hình chiếu vuông góc của khối đa diện
1. Khối đa diện
Ảnh
Ảnh
Câu hỏi 1: Các mặt đáy, mặt bên của các khối đa diện là hình gì?
+ Câu 2 (- Khám phá)
Ảnh
Ảnh
Câu hỏi 2: Mỗi khối đa diện có những kích thước nào được thể hiện trên hình?
- Kết luận
- Kết luận:
Ảnh
Khối đa diện là khối hình không gian được bao bởi các mặt là các hình đa giác phẳng. Các khối đa diện thường gặp:
+ Khối hộp chữ nhật: có mặt đáy và mặt bên là hình chữ nhật. + Khối lăng trụ tam giác đều có mặt đáy là hai đa giác đều bằng nhau, các mặt bên là hình chữ nhật. + Khối chóp tứ giác đều có mặt đáy là một đa giác đều, các mặt bên là những tam giác cân có chung đỉnh.
2. Vẽ hình chiếu vuông góc của khối đa diện
2. Vẽ hình chiếu vuông góc của khối đa diện
+ Bước 1: Vẽ hình chiếu đứng
Ảnh
Căn cứ vào kích thước khối đa diện chọn tỉ lệ phù hợp với khổ giấy vẽ. Vẽ một cạnh làm chuẩn. Căn cứ vào hình dạng, kích thước mặt trước để vẽ hình chiếu đứng.
+ Bước 2 (2. Vẽ hình chiếu vuông góc của khối đa diện)
+ Bước 2: Vẽ hình chiếu bằng
Ảnh
Kẻ đường gióng từ hình chiếu đứng để xác định vị trí vẽ hình chiếu bằng. Căn cứ vào hình dạng, kích thước mặt đáy phía trên vẽ hình chiếu bằng.
+ Bước 3 (2. Vẽ hình chiếu vuông góc của khối đa diện)
+ Bước 3: Vẽ hình chiếu cạnh
Ảnh
Kẻ đường phụ trợ nghiêng latex(45@) so với phương ngang. Kẻ đường gióng từ hình chiếu đứng và hình chiếu bằng để xác định vị trí hình chiếu cạnh. Căn cứ vào hình dạng mặt bên trái vẽ hình chiếu cạnh.
+ Bước 4 (2. Vẽ hình chiếu vuông góc của khối đa diện)
Ảnh
+ Bước 4: Hoàn thiện bản vẽ
Tẩy bỏ nét thừa, đường gióng, đường phụ trợ, tô đậm các nét theo quy định. Ghi kích thước cho bản vẽ.
- Khám phá
Ảnh
Ảnh
Ảnh
Câu hỏi 1: Từ hình chiếu đứng, xác định vị trí hình chiếu bằng như thế nào? Câu hỏi 2: Các hình chiếu của khối hộp chữ nhật là các hình gì? Mỗi hình chiếu thể hiện kích thước nào của khối hộp?
- Khám phá:
+ Câu 3 (- Khám phá)
Ảnh
Câu hỏi 3: Quan sát Hình 2.8 và cho biết: a. Các hình chiếu của khối lăng trụ tam giác đều là hình gì? b. Kích thước của hình chiếu cạnh.
Ảnh
- Luyện tập
Ảnh
- Luyện tập:
Câu hỏi: Vẽ các hình chiếu của khối chóp tứ giác đều Hình 2.6c với kích thước a = 60 mm, h = 100 mm.
IV. Hình chiếu vuông góc của khối tròn xoay
1. Khối tròn xoay
IV. Hình chiếu vuông góc của khối tròn xoay
1. Khối tròn xoay
Câu hỏi: Quan sát Hình 2.9 và cho biết: Khi quay hình chữ nhật, hình tam giác vuông, nửa hình tròn quanh một trục cố định ta được các khối tròn xoay như thế nào?
Ảnh
- Kết luận
- Kết luận:
Ảnh
Khối tròn xoay được tạo thành khi quay một hình phẳng quanh một trục cố định. Một số khối tròn xoay thường gặp: khối trụ, khối nón, khối cầu.
2. Vẽ hình chiếu vuông góc của khối tròn xoay
2. Vẽ hình chiếu vuông góc của khối tròn xoay
Câu hỏi: Quan sát Hình 2.10 Em hãy cho biết h và d thể hiện kích thước nào của vật thể?
Ảnh
- Kết luận
- Kết luận:
Ảnh
Tương tự vẽ hình chiếu vuông góc của khối đa diện. Do tính đối xứng, các khối tròn xoay thường chỉ biểu diễn hai hình chiếu: hình chiếu đứng và hình chiếu bằng hoặc hình chiếu đứng và hình chiếu cạnh.
- Luyện tập
- Luyện tập:
Câu hỏi: Cho các hình chiếu vuông góc (Hình 2.11a) và các khối tròn xoay (Hình 2.11b). Hãy ghép cặp khối tròn xoay với hình chiếu vuông góc tương ứng.
Ảnh
Ảnh
- Thực hành
Ảnh
Câu 1: Lựa chọn tỉ lệ thích hợp, vẽ hình chiếu vuông góc của khối nón có đường kính đáy d = 100 mm, chiều cao nón h = 150 mm. Câu hỏi 2: Vẽ các hình chiếu vuông góc và ghi kích thước của vật thể ở Hình 2.12.
- Thực hành:
- Vận dụng
Ảnh
Sưu tầm một sản phẩm công nghệ có hình dạng là khối đa diện và khối tròn xoay và trao đổi với các bạn trong lớp về hình dạng sản phẩm đó.
- Vận dụng:
Bài tập trắc nghiệm
Bài tập trắc nghiệm
Bài kiểm tra tổng hợp
Bài tập trắc nghiệm
Câu 1: Bản vẽ kĩ thuật sử dụng phép chiếu nào để biểu diễn vật thể? - A. Phép chiếu song song - false - B. Phép chiếu xuyên tâm - false - C. Phép chiếu vuông góc - true - D. Cả ba đáp án trên - false - false - false
Câu 2: Điểm A của vật thể có hình chiếu là điểm A’ trên mặt phẳng. Vậy A A’ gọi là: - A. Đường thẳng chiếu - false - B. Tia chiếu - true - C. Đường chiếu - false - D. Đoạn chiếu - false - false - false
Câu 3: Có mấy loại phép chiếu? - A. 1 - false - B. 2 - false - C. 3 - true - D. 4 - false - false - false
Câu 4: Khi chiếu một vật thể lên một mặt phẳng, hình nhận được trên mặt phẳng đó gọi là: - A. hình chiếu - true - B. vật chiếu - false - C. mặt phẳng chiếu - false - D. vật thể - false - false - false
Câu 5: Để nhận được hình chiếu cạnh, cần chiếu vuông góc vật thể theo hướng chiếu nào? - A. từ trước ra sau - false - B. từ trên xuống dưới - false - C. từ trái sang phải - true - D. từ phải sang trái - false - false - false
Câu 6: Mặt phẳng thẳng đứng ở chính diện gọi là: - A. Mặt phẳng hình chiếu đứng - true - B. Mặt phẳng hình chiếu bằng - false - C. Mặt phẳng hình chiếu cạnh - false - D. Mặt phẳng hình chiếu - false - false - false
Câu 7: Khối đa diện được bao bởi: - A. Các hình chữ nhật - false - B. Các hình tam giác cân - false - C. Các hình trụ - false - D. Các hình đa giác phẳng - true - false - false
Câu 8: Khối đa diện được biểu diễn bởi bao nhiêu hình chiếu? - A. 1 - false - B. 2 - false - C. 3 - true - D. 4 - false - false - false
Câu 9: Vị trí các hình chiếu trên bản vẽ được biểu diễn là: - A. Hình chiếu bằng ở dưới hình chiếu đứng, hình chiếu cạnh ở bên phải hình chiếu đứng - true - B. Hình chiếu bằng ở trên hình chiếu đứng, hình chiếu cạnh ở bên trái hình chiếu đứng - false - C. Hình chiếu cạnh ở bên phải hình chiếu đứng, hình chiếu bằng ở bên trái hình chiếu đứng - false - D. Hình chiếu đứng ở dưới hình chiếu bằng, hình chiếu cạnh ở bên phải hình chiếu bằng - false - false - false
Câu 10: Hình chiếu đứng của hình hộp chữ nhật có hình dạng: - A. Hình vuông - false - B. Hình lăng trụ - false - C. Hình tam giác - false - D. Hình chữ nhật - true - false - false
Dặn dò
- Dặn dò
Ảnh
DẶN DÒ:
Ôn lại bài vừa học. Hoàn thành bài tập trong SBT. Chuẩn bị bài sau: "Bài 3. Bản vẽ chi tiết".
- Cảm ơn
Ảnh