Công ty Cổ phần Mạng giáo dục Bạch Kim - 27 Huỳnh Thúc Kháng, Đống Đa, Hà Nội
Trang bìa
Trang bìa:
Tiết 55 Điệp ngữ Trang bìa:
Định nghĩa nào đúng với thành ngữ?
A. Là loại cụm từ có cấu tạo tự do, không cố định, biểu thị một ý nghĩa hoàn chỉnh.
B. Là loại câu có cấu tạo tự do, không cố định, biểu thị một ý nghĩa hoàn chỉnh.
C. Là loại cụm danh từ có cấu tạo cố định, biểu thị một ý nghĩa hoàn chỉnh.
D. Là loại cụm từ có cấu tạo cố định, biểu thị một ý nghĩa hoàn chỉnh.
I. Thế nào là điệp ngữ
Ví dụ 1:
I. Thế nào là điệp ngữ 1. Ví dụ 1: Từ ngữ nào được lặp lại, tác dụng của việc lặp lại đó? “Trên đường hành quân xa Dừng chân bên xóm nhỏ Tiếng gà ai nhảy ổ: “Cục… cục tác cục ta” Nghe xao động nắng trưa Nghe bàn chân đỡ mỏi Nghe gọi về tuổi thơ…” “…Cháu chiến đấu hôm nay Vì lòng yêu Tổ quốc Vì xóm làng thân thuộc Bà ơi, cũng vì bà Vì tiếng gà cục tác Ổ trứng hồng tuổi thơ.” ) Nghe: nhấn mạnh cảm giác khi nghe tiếng gà trưa. ) Vì: nhấn mạnh nguyên nhân chiến đấu của người chiến sĩ. Ví dụ 2:
Ví dụ 2: a) Anh đã tìm em rất lâu, rất lâu Cô gái ở Thạch Kim, Thạch Nhọn Khăn xanh, khăn xanh phơi đầy lán sớm Sách giấy mở tung trắng cả rừng chiều… […] Chuyện kể từ nỗi nhớ sâu xa Thương em, thương em, thương em biết mấy. b,Hồ Chí Minh muôn năm! Hồ Chí Minh muôn năm! Hồ Chí Minh muôn năm! Phút giây thiêng Anh gọi Bác ba lần. c, Cùng trông lại mà cùng chẳng thấy Thấy xanh xanh những mấy ngàn dâu Ngàn dâu xanh ngắt một màu Lòng chàng ý thiếp ai sầu hơn ai? Điệp ngữ một từ, một cụm từ:
Điệp ngữ câu:
Điệp ngữ đoạn:
… “Chó bÐ lo¾t cho¾t C¸i x¾c xinh xinh C¸i ch©n tho¨n tho¾t C¸i ®Çu nghªnh nghªnh Ca l« ®éi lÖch Måm huýt s¸o vang Nh­ con chim chÝch Nh¶y trªn ®­êng vµng”… (L­îm - Tè H÷u ) Ghi nhớ 1:
Ghi nhí 1/152: Khi nãi hoÆc viÕt ng­êi ta cã thÓ dïng biÖn ph¸p lÆp l¹i tõ ng÷ (hoÆc c¶ mét c©u) ®Ó lµm næi bËt ý, g©y c¶m xóc m¹nh. C¸ch lÆp l¹i nh­ vËy gäi lµ phÐp ®iÖp ng÷; tõ ng÷ ®­îc lÆp l¹i gäi lµ ®iÖp ng÷. Bài tập trắc nghiệm:
Dòng nào sau đây nói đúng về điệp ngữ?
A. Lặp lại từ ngữ (hoặc cả một câu, một đoạn) để làm nổi bật ý, gây cảm xúc mạnh.
B. Lặp lại một dấu thanh nào đó để tạo nhạc điệu đặc biệt cho câu thơ, câu văn.
C. Lặp lại phụ âm đầu hoặc phần vần của tiếng để tạo ấn tượng độc đáo.
Bài tập nhanh:
Bµi tËp nhanh: X¸c ®Þnh vµ nªu t¸c dông cña ®iÖp ng÷ trong ®o¹n v¨n sau. … “ Tre xung phong vµo xe t¨ng, ®¹i b¸c. Tre gi÷ lµng, gi÷ n­íc, gi÷ m¸i nhµ tranh, gi÷ ®ång lóa chÝn. Tre hi sinh ®Ó b¶o vÖ con ng­êi. Tre, anh hïng lao ®éng! Tre, anh hïng chiÕn ®Êu!”… (ThÐp Míi) Buæi s¸ng mïa hÌ, s©n tr­êng ngËp trµn s¾c n¾ng. N¾ng nh¶y nhãt trªn nh÷ng t¸n l¸, n¾ng nhuém vµng nh÷ng s¾c hoa, n¾ng ®Ëu trªn vai ¸o cña c«, cña b¹n. N¾ng lµm bõng s¸ng líp häc, bõng s¸ng nh÷ng g­¬ng mÆt häc trß. a) b) (S­u tÇm) II. Các dạng điệp ngữ
Ví dụ:
VÝ dô : Thảo luận nhóm:
Th¶o luËn nhãm: NhËn xÐt vÞ trÝ, gäi tªn vµ nªu t¸c dông cña c¸c ®iÖp ng÷ trong tõng vÝ dô. Nhãm 1: PhÇn a Nhãm 2: PhÇn b Nhãm 3: PhÇn c Nhãm 4: PhÇn d Vị trí, tên gọi:
VÝ dô : Nhãm 1. Nhãm 2. Nhãm 3. Nhãm 4. NhËn xÐt vÞ trÝ, gäi tªn vµ nªu t¸c dông cña c¸c ®iÖp ng÷ trong tõng vÝ dô. Điệp ngữ cách quãng:
Điệp ngữ nối tiếp:
Điệp ngữ chuyển tiếp:
Các dạng điệp ngữ:
VÝ dô a VÝ dô b c VÝ dô d Ghi nhớ 2:
Điệp ngữ có nhiều dạng: Điệp ngữ cách quãng, Điệp ngữ nối tiếp, Điệp ngữ chuyển tiếp (điệp ngữ vòng). Ghi nhớ 2: Sgk/152 III. Luyện tập
Bài tập trắc nghiệm 1:
1. Dùng điệp ngữ trong câu khi viết hay khi nói nhằm mục đích gì?
A. Làm cho người nghe chú ý đến điều mình đề cập.
B. Tạo ra nhạc điệu cho câu văn hay câu thơ.
C. Làm nổi bật điều được nói đến, gây ấn tượng và cảm xúc mạnh.
Bài tập trắc nghiệm 2:
2. Điệp ngữ có những dạng chính nào?
A. Điệp ngữ nối tiếp, điệp ngữ cách quãng.
B. Điệp ngữ nối tiếp, điệp ngữ chuyển tiếp.
C. Điệp ngữ cách quãng, điệp ngữ chuyển tiếp.
D. Điệp ngữ nối tiếp, điệp ngữ cách quãng, điệp ngữ chuyển tiếp.
Bài tập trắc nghiệm 3:
Điền điệp ngữ vào chỗ trống trong đoạn thơ sau:
Bài tập 1(Sgk/153):
Bµi tËp 1/ 153: T×m ®iÖp ng÷ trong nh÷ng ®o¹n trÝch sau ®©y vµ cho biÕt t¸c gi¶ muèn nhÊn m¹nh ®iÒu g×? Mét d©n téc ®· gan gãc chèng ¸ch n« lÖ cña Ph¸p h¬n t¸m m­¬i n¨m nay, mét d©n téc ®· gan gãc ®øng vÒ phe ®ång minh chèng ph¸t xÝt mÊy n¨m nay, d©n téc ®ã ph¶i ®­îc tù do! D©n téc ®ã ph¶i ®­îc ®éc lËp! Ng­êi ta ®i cÊy lÊy c«ng, T«i nay ®i cÊy cßn tr«ng nhiÒu bÒ. Tr«ng trêi, tr«ng ®Êt, tr«ng m©y, Tr«ng m­a, tr«ng giã, tr«ng ngµy, tr«ng ®ªm. Tr«ng cho ch©n cøng ®¸ mÒm, Trêi ªm, biÓn lÆng míi yªn tÊm lßng. (Hå ChÝ Minh) (Ca dao) Bài tập 2(Sgk/153):
Bµi tËp 2/ 153 T×m ®iÖp ng÷ trong ®o¹n trÝch sau ®©y vµ nãi râ ®Êy lµ nh÷ng d¹ng ®iÖp ng÷ g×? VËy mµ giê ®©y, anh em t«i s¾p ph¶i xa nhau. Cã thÓ sÏ xa nhau m·i m·i. L¹y trêi ®©y chØ lµ mét giÊc m¬. Mét giÊc m¬ th«i. (Kh¸nh Hoµi) §iÖp ng÷ c¸ch qu·ng §iÖp ng÷ chuyÓn tiÕp Bài tập 3(Sgk/153):
Bµi tËp 3/153 a) Theo em, trong ®o¹n v¨n sau ®©y, viÖc lÆp ®i lÆp l¹i mét sè tõ ng÷ cã t¸c dông biÓu c¶m hay kh«ng? PhÝa sau nhµ em cã mét m¶nh v­ên. M¶nh v­ên ë phÝa sau nhµ em, em trång rÊt nhiÒu hoa. Em trång hoa cóc. Em trång hoa th­îc d­îc. Em trång hoa ®ång tiÒn. Em trång hoa hång. Em trång c¶ hoa lay ¬n n÷a. Ngµy Phô n÷ quèc tÕ, em h¸i hoa sau v­ên nhµ em tÆng mÑ em. Em h¸i hoa tÆng chÞ em… b) Em h·y ch÷a l¹i ®o¹n v¨n trªn cho tèt h¬n.(VÒ nhµ). Dặn dò:
H­íng dÉn vÒ nhµ 1. Häc thuéc 2 ghi nhí trang 152. 2. Hoµn thµnh vë bµi tËp. 3. So¹n: LuyÖn nãi ph¸t biÓu c¶m nghÜ vÒ t¸c phÈm v¨n häc. - LËp dµn ý cho ®Ò v¨n sau: Ph¸t biÓu c¶m nghÜ cña em vÒ bµi th¬ “c¶nh khuya” cña Hå ChÝ Minh. Kết thúc: