Công ty Cổ phần Mạng giáo dục Bạch Kim - 27 Huỳnh Thúc Kháng, Đống Đa, Hà Nội
Trang bìa
Trang bìa:
TIẾT 25 DÂN SỐ VÀ SỰ GIA TĂNG DÂN SỐ I DÂN SỐ VÀ TÌNH HÌNH PHÁT TRIỂN DÂN SỐ THẾ GIỚI
1. Dân số thế giới: 1. Dân số thế giới
I DÂN SỐ VÀ TÌNH HÌNH PHÁT TRIỂN DÂN SỐ THẾ GIỚI 1) Dân số thế giới - 2011: DSTG là 7 tỉ người - Quy mô dân số giữa các nước khác nhau (11 nước đông nhất và 17 nước ít dân nhất) (Xem bảng 22-Sgk-trang 87-88) 2. Tình hình gia tăng dân số: 2. Tình hình gia tăng dân số
2) Tình hình phát triển dân số trên thế giới Dựa vào bảng số liệu trên; Hãy nhận xét: - Tình hình tăng dân số của TG (cột năm và cột số dân) - Thời gian dân số tăng thêm 1 tỉ (số dân tăng thêm và số năm) - Thời gian dân số tăng gấp đôi (số dân tăng thêm và số năm) - Dân số thế giới ngày càng tăng nhanh. - Thời gian dân số tăng thêm 1 tỉ người và tăng gấp đôi ngày càng rút ngắn: Tăng 1 tỉ: Từ 123 năm-12 năm; Tăng gấp đôi: từ 123 năm-47 năm. - Quy mô dân số thế giới ngày càng lớn. Phim tư liệu: Phim tư liệu
II-GIA TĂNG DÂN SỐ
Nhóm gia tăng dân số: Nhóm gia tăng dân số
- Gia tăng cơ giới (xuất cư/nhập cư) chỉ làm thay đổi dân số trong thời gian tạm thời. - Gia tăng tự nhiên (sinh đẻ/tử vong) là nguyên nhân quyết định làm dân số tăng lên hay giảm đi Sơ đồ 2 nhóm nguyên nhân gây gia tăng dân số II. GIA TĂNG DÂN SỐ 1.a. Gia tăng. Tỉ suất sinh thô: 1.a. Gia tăng. Tỉ suất sinh thô
1) Gia tăng tự nhiên a)Tỉ suất sinh thô: Dựa vào hình 22.1 và kiến thức, Sgk; Hãy trả lời các câu hỏi sau: - Tỉ suất sinh thô là gì ? - Nhận xét tình hình tỉ suất sinh thô của TG, 2 nhóm nước: 1950-2005 - Các nhân tố tác động làm cho tỉ suất sinh thô thay đổi ? Tỉ xuất sinh thô: Tỉ xuất sinh thô
a) Tỉ suất sinh thô - Khái niệm: là tương quan giữa số trẻ em sinh ra trong năm so với số dân trung bình ở cùng thời điểm đó (đơn vị tính %o) - Nhận xét: TG nói chung có xu hướng giảm mạnh; nhóm nước phát triển giảm nhanh; nhóm nước đang phát triển giảm chậm nhóm nước phát triển giảm nhanh; nhóm nước đang phát triển giảm chậm Nguyên nhân: Làm cho tỉ suất sinh thay đổi theo thời gian và không gian: (lấy VD minh họa cho từng nguyên nhân) Tự nhiên - sinh học. Phong tục tập quán, tâm lí xã hội. Trình độ phát triển kinh tế- xã hội. Chính sách phát triển dân số của từng nước b. Tỉ suất tử thô: b. Tỉ suất tử thô
b. Tỉ suất tử thô Dựa vào hình 22.2 và kiến thức, Sgk; Hãy trả lời các câu hỏi sau: - Tỉ suất tử thô là gì? - Nhận xét tình hình tỉ suất tử thô của TG, 2 nhóm nước: 1950-2005 - Các nhân tố tác động làm cho tỉ suất tử thô thay đổi? Tỉ suất tử thô: Tỉ suất tử thô
b) Tỉ suất tử thô Khái niệm: là tương quan giữa số người chết trong năm so với số dân trung bình ở cùng thời điểm đó (đơn vị tính %o) Nhận xét: TG, 2 nhóm nước giảm nhanh rõ rệt từ 1950-2005. Nguyên nhân làm cho tỉ suất tử thay đổi theo thời gian và không gian: (lấy VD minh họa cho từng nguyên nhân) Thiên tai, dịch bệnh, chiến tranh Tiến bộ y tế và khoa học-kĩ thuật Trình độ phát triển kinh tế- xã hội (mức thu nhập, nhận thức...) Điều kiện lao động, sinh hoạt... *Lưu ý: "Tỉ suất tử vong trẻ sơ sinh" và tuổi thọ trung bình của dân số c. Tỉ suất gia tăng: c. Tỉ suất gia tăng
c) Tỉ suất gia tăng dân số tự nhiên: Dựa vào Hình 22.3: có mấy nhóm tỉ suất GTTN; tên quốc gia tiêu biểu từng nhóm; nhận xét chung? Tỉ suất gia tăng: Tỉ suất gia tăng
c) Tỉ suất gia tăng dân số tự nhiên: -Khái niệm: là sự chênh lệch giữa tỉ suất sinh thô và tỉ suất tử thô. Đơn vị tính % -Công thức tính đơn giản: RNI = CBR - CDR x k (100) = (%) RNI = CBR - CDR / P x k ( 100 ) = (%) -Tỉ suất gia tăng dân sô tự nhiên là nguyên nhân quyết định đến sự biến động dân số của 1 nước, (khu vực, châu lục), và toàn thế giới (ĐỘNG LỰC PHÁT TRIỂN DÂN SỐ) * Ví dụ: RNI = 1,32 % (năm 2008) có nghĩa là cứ 100 dân năm đó sẽ có thêm 1,53 người mới được sinh ra. - RNI > 0 khi B > D; RNI < 0 hoặc = 0 khi B < D - 5 mức gia tăng dân số tự nhiên: GTDSTN rất cao : > 3% : Nhiều quốc gia ở Châu Phi GTDSTN cao: 2 - < 3% : Một số nước ở Trung Đông, Trung và Nam Mỹ (Nicaragoa, Goatemala, Urugoay) GTDSTN trung bình: 1 - < 2%: TQ, ÂĐ, ĐNÁ, Áchentina, Chi lê, Brazil GTDSTN thấp: < 1% :Bắc Mỹ, Úc, Tây Âu GTDSTN rất thấp (bằng 0 hoặc âm): Nga và các nước Đông Âu d. Ảnh hưởng tình hình gia tăng dân số: d. Ảnh hưởng tình hình gia tăng dân số
d) Ảnh hưởng của tình hình GTDS đến KT-XH và MT Dựa vào sơ đồ trên; hãy nêu hậu quả của sự GTDS quá nhanh và sự phát triển dân số không hợp lí của các nước đang phá triển? 2. Gia tăng cơ giới: 2. Gia tăng cơ giới
2) Gia tăng cơ giới (xuất cư và nhập cư) - Khái niệm: GTCG là sự chênh lệch giữa số người xuất cư và nhập cư so với tổng số dân ban đầu. - Gia tăng cơ học không có ảnh hưởng lớn đến vấn đề dân số nhưng đối với từng quốc gia lại có ý nghĩa quan trọng có 1 học sinh xin ra ngoài ...sau đó xin vào lớp 3. Gia tăng dân số: 3. Gia tăng dân số
3) Gia tăng dân số (quan hệ giữa GTTN và GTCG) - Gia tăng dân số là tổng số giữa tỉ suất GTTN và GTCG của dân số (tính bằng %) GTDS = GTTN GTCG = (%) - GTDS bao gồm GTTN và GTCG nhưng động lực phát triển dân số vẫn là GTTN của dân số ĐÁNH GIÁ
Bài tập: Bài tập
BT1 (SGK-trang 86) Giả sử GTTN (RNI) của Ấn Độ là 2 % và không thay đổi trong suốt thời kỳ 1995-2000; Hãy trình bày cách tính và điền kết quả vào bảng số liệu dân số của Ấn Độ theo mẫu dưới đây: -RNI là tỉ suất GTDSTN = 2% -Cho dân số Ấn Độ năm 1998 là D8 -Cho dân số Ấn Độ năm 1999 là D9 -Cho dân số Ấn Độ năm 2000 là D0 -Cho dân số Ấn Độ năm 1997 là D7 -Cho dân số Ấn Độ năm 1995 là D5 D8=D7 RNI x D7 = D7 (RNI 1) D7= D8/RNI 1 = 975/RNI 1=955,9 D9=D8 RNIxD8 RNI=D8 (1 D8) D9=975.RNI=994,5 Tương tự D5= 918,8 triệu người Kết thúc: Kết thúc