BÀI 6. CHUYỂN ĐỘNG TỰ QUAY QUANH TRỤC CỦA TRÁI ĐẤT VÀ CÁC HỆ QUẢ ĐỊA LÍ
Trang bìa
Trang bìa
Ảnh
BÀI 6. CHUYỂN ĐỘNG TỰ QUAY QUANH TRỤC CỦA TRÁI ĐẤT VÀ CÁC HỆ QUẢ ĐỊA LÍ ĐỊA LÍ 6
Kiểm tra bài cũ
Kiểm tra bài cũ
Quan sát hình 5.2, hãy giải thích vì sao để quan sát được xa hơn tàu thuyền ngoài khơi, ta cần lên các đài quan sát cao hơn.
Ảnh
Khởi động
Khởi động
Em có biết con người và tất cả mọi vật trên bề mặt Trái Đất vẫn liên tục quay quanh trục Trái Đất hay không? Vì sao con người lại không cảm nhận được điều này? Chuyển động tự quay quanh trục của Trái Đất đã tạo ra cáo hệ quả địa lí nào?
Ảnh
1. Chuyển động tự quay quanh trục của Trái Đất và hiện tượng ngày - đêm trên Trái Đất
Câu hỏi 1 - đặc điểm tự quay
Ảnh
1. Chuyển động tự quay quanh trục của Trái Đất và hiện tượng ngày - đêm trên Trái Đất
Ảnh
Trình bày đặc điểm của chuyển động tự quay quanh trục của Trái Đất?
Thời gian tự quay
1. Chuyển động tự quay quanh trục của Trái Đất và hiện tượng ngày - đêm trên Trái Đất
- Thời gian: Một vòng quay quanh trục của Trái Đất (một ngày đêm) hết 23 giờ 56 phút 4 giây, làm tròn là 24 giờ.
Ảnh
Mô tả chuyển động tự quay
1. Chuyển động tự quay quanh trục của Trái Đất và hiện tượng ngày - đêm trên Trái Đất
Dùng quả Địa cầu để mô tả chuyển động quay quanh trục của Trái Đất và chứng minh rằng: Sự quay quanh trục đã làm cho Trái Đất có hiện tượng ngày và đêm luân phiên nhau ở khắp mọi nơi.
Ảnh
Ảnh
Hiện tượng ngày đêm
1. Chuyển động tự quay quanh trục của Trái Đất và hiện tượng ngày - đêm trên Trái Đất
- Hiện tượng ngày đêm + Tia sáng Mặt Trời mang lại ánh sáng cho Trái Đất. + Do Trái Đất có dạng hình cầu nên bao giờ cũng chỉ có một nửa Trái Đất được chiếu sáng, còn nửa kia bị bóng tối bao phủ. Nửa được chiếu sáng là ngày, nửa không được chiếu sáng là đêm. + Do Trái Đất quay quanh trục nên ở khắp mọi nơi trên Trái Đất đều có ngày và đêm luân phiên nhau.
Ảnh
2. Giờ trên Trái Đất
Tại sao lại có giờ?
Ảnh
2. Giờ trên Trái Đất
Tại sao lại có giờ nhỉ
Giờ ở quốc gia có giống nhau không?
2. Giờ trên Trái Đất
Giờ ở quốc gia có giống nhau không?
Ảnh
Cơ sở hình thành giờ
2. Giờ trên Trái Đất
- Trái Đất quay quanh trục từ tây sang đông, vì thế ta thấy Mặt Trời mọc tại các địa điểm ở phía đông sớm hơn các địa điểm ở phía tây. - Mặt Trời ở vị trí cao nhất trên bầu trời (giữa trưa) sớm hơn ở các kinh độ phía đông và muộn hơn ở các kinh độ phía tây. - Các địa điểm nằm trên kinh độ khác nhau sẽ có giờ khác nhau.
Ảnh
Múi giờ
- Nếu sử dụng giờ địa phương trong đời sống thì các hoạt động xã hội sẽ gặp rất nhiều phiền phức. Vì vậy, người ta phải dùng giờ khu vực để tiện cho việc tính giờ và giao dịch trên thế giới. - Bề mặt Trái Đất được chia ra thành các khu vực giờ khác nhau. Mỗi khu vực có một giờ riêng. - Hai khu vực giờ nằm cạnh nhau sẽ chênh nhau một giờ.
Ảnh
2. Giờ trên Trái Đất
Quan sát hnh 6.2
Ảnh
Quan sát hình 6.2, hãy cho biết khu vực giờ số 0 có điểm gì đặc biệt.
2. Giờ trên Trái Đất

Hình 6.2. Các khu vực giờ (múi giờ)

1 giờ bằng bao nhiêu kinh tuyến
Trái Đất quay một vòng là latex(360^0) trong thời gian 24 giờ. Hãy tính xem một khu vực giờ rộng bao nhiêu độ kinh tuyến.
Ảnh
2. Giờ trên Trái Đất
Quan sát hình 6.3
Quan sát hình 6.3, hãy cho biết khi Hà Nội là 7 giờ thì ở các thành phố Luân-đôn, Bắc Kinh, Tô-ky-ô, Mát-xcơ-va, Niu Y-oóc là mấy giờ.
2. Giờ trên Trái Đất
Ảnh
Hình 6.3. Các khu vực giờ GMT
Quan sát hình 6.4
Quan sát kình 6.4, hãy giải thích tại sao mỗi đồng hồ ở khách sạn lại chỉ một giờ khác nhau.
2. Giờ trên Trái Đất
Hình 6.4. Đồng hồ treo ở khu vực lễ tân của một khách sạn
Ảnh
3. Sự lệch hướng chuyển động của các vật thể
Quan sát hình 6.5
3. Sự lệch hướng chuyển động của các vật thể
Quan sát hình 6.5, hãy cho biết: - Ở bán cầu Bắc, các vật thể chuyển động lệch theo hướng nào so với hướng chuyển động thẳng ban đầu. - Ở bán cầu Nam, các vật thể chuyển động lệch theo hướng nào so với hướng chuyển động thẳng ban đầu.
Ảnh
Khái niệm lực Cô-ri-ô-lit
- Lực làm lệch hướng chuyển động của các vật bay hoặc chảy trên bề mặt Trái Đất, được gọi là lực Cô-ri-ô-lit.
3. Sự lệch hướng chuyển động của các vật thể
Ảnh
Gaspard-Gustave de Coriolis
Người đầu tiên đã kiểm chứng bằng thực nghiệm hiệu ứng Coriolis là Léon Foucault, bằng "con lắc Foucault" nổi tiếng của mình.
Đặc điểm lực Cô-ri-ô-lit
- Đặc điểm + Chỉ những vật thể chuyển động trên những khoảng cách khá lớn và có thời gian chuyển động đáng kể thì chúng ta mới nhận ra được sự lệch hướng này. + Ở bán cầu Bắc lên bên phải, bán cầu Nam lệch bên trái theo hướng chuyển động ban đầu.
3. Sự lệch hướng chuyển động của các vật thể
Hình 6.5. Sự lệch hướng chuyển động của các vật ở bán cầu Bắc và bán cầu Nam
Ảnh
Ảnh hưởng của lực Cô-ri-ô-lit
- Các vật thể bị ảnh hưởng: các loại gió thổi thường xuyên trên Trái Đất, các dòng biển (hải lưu), đường đạn bay,…
Ảnh
Ảnh
3. Sự lệch hướng chuyển động của các vật thể
Củng cố
Câu 1
Bài tập trắc nghiệm
Cùng một lúc, trên Trái Đất có bao nhiêu giờ khác nhau?
21 giờ.
22 giờ.
24 giờ.
23 giờ.
Câu 2
Bài tập trắc nghiệm
Trong các hệ quả của chuyển động tự quay quanh trục, có ý nghĩa nhất đối với sự sống là hệ quả nào sau đây?
Hiện tượng mùa trong năm.
Sự lệch hướng chuyển động.
Giờ trên Trái Đất.
Sự luân phiên ngày đêm.
Câu 3
Bài tập trắc nghiệm
Trên Trái Đất, giờ khu vực phía Đông bao giờ cũng sớm hơn giờ khu vực phía Tây là do
sự luân phiên ngày đêm kế tiếp nhau.
Trái Đất tự quay từ Đông sang Tây.
trục Trái Đất nghiêng không đổi hướng.
Trái Đất quay từ Tây sang Đông.
Câu 4
Bài tập trắc nghiệm
Bề mặt Trái Đất được chia thành 24 khu vực giờ, mỗi khu vực giờ rộng bao nhiêu kinh tuyến?
15.
17.
19.
21.
Dặn dò
Dặn dò
- Học sinh học bài và làm bài tập cuối bài. - Chuẩn bị bài mới.
Ảnh
Lời chào
Lời chào
Ảnh