CHỦ ĐỀ 5: SẮC XUÂN QUÊ HƯƠNG. BÀI 13
Trang bìa
Trang bìa
Ảnh
Hình vẽ
CHỦ ĐỀ 5: SẮC XUÂN QUÊ HƯƠNG. BÀI 13
Dẫn dắt
Mục tiêu bài học
Ảnh
Mục tiêu bài học
- Thường thức âm nhạc: Nêu được một số đặc điểm của trống paranưng và đàn k'lông pút; cảm nhận và phân biệt được âm sắc của hai nhạc cụ này. - Nghe nhạc: Nêu được cảm nhận và biểu lộ cảm xúc khi nghe tác phẩm "Mùa xuân đến".
Khởi động 1
Hình vẽ
KĐ1: Nghe và vận động theo nhạc
- Xem video bài hát "Tiếng trống paranưng" của nhạc sĩ Trần Tiến có phần đệm của trống paranưng kết hợp vận động tự do hoặc gõ đệm đơn giản:
Khởi động 2
Ảnh
Hình vẽ
KĐ2: Trò chơi nhận dạng nhạc cụ
Ảnh
Ảnh
Ảnh
Ảnh
Đàn bầu
Đàn nhị
Sáo mông
Đàn tính
Ảnh
Đàn tranh
Đàn nguyệt
Giới thiệu thêm
Hình vẽ
Giới thiệu
Một số nhạc cụ của dân tộc ít người:
Ảnh
Đàn T'rưng, dân tộc Tây Nguyên
Ảnh
Đàn Goong, người Ê Đê
Ảnh
Pí Lè, người Thái
Ảnh
Đàn K'ni, người Ê Đê và Ba Na
Thường thức âm nhạc
1. Tìm hiểu nhạc cụ
- Chia lớp thành 2 nhóm, đọc nội dung trong SGK trang 41, 42 và thực hiện nhiệm vụ: + Nhóm 1: Tìm hiểu đặc điểm chính về trống paranưng. + Nhóm 2: Tìm hiểu đặc điểm chính về đàn k’lông pút. - Các nhóm trình bày theo sơ đồ tư duy. - Quan sát hình ảnh về trống paranưng và đàn k’lông pút:
1. Tìm hiểu về trống paranưng và đàn k’lông pút
Ảnh
Ảnh
1a. Trống paranưng
1. Tìm hiểu về trống paranưng và đàn k’lông pút
a. Tìm hiểu trống paranưng
- Nguồn gốc: Nhạc cụ họ màng rung, chi gõ vỗ của người Chăm ở Nam Trung Bộ. - Cấu tạo: + Một mặt bịt bằng da hoẵng hoặc da dẻ. + Đường kính khoảng 44-50cm. + Tang trống là khối gỗ lim hoặc gỗ cà chỉ đục rỗng, độ cao của trống khoảng 9cm. + Đế căng mặt trống, dùng hai đai tròn làm từ mây song và một hệ thống dây chằng đan chéo. + Từ giữa tang đến vành phía dưới là những con nêm để căng trống khi bị chùng.
1a. Trống paranưng (tiếp)
1. Tìm hiểu về trống paranưng và đàn k’lông pút
a. Tìm hiểu trống paranưng
- Tư thế chơi và cách chơi: + Ở tư thế đứng hoặc ngồi, trống được đặt ở trước bụng. + Dùng các ngón tay vỗ vào những vị trí khác nhau trên mặt trống để tạo các âm có màu sắc trầm bổng khác nhau: tầm, tăm, tăk. - Ý nghĩa: là một trong những nhạc cụ quan trọng trong lễ hội của người Chăm. Người Chăm coi ba nhạc cụ kèn saranai, trống paranưng và trống ginăng tượng trưng cho trời, đất và con người nên thường hòa tấu cùng nhau để làm nhạc nền cho múa hoặc đệm hát.
1b. Đàn k’lông pút
1. Tìm hiểu về trống paranưng và đàn k’lông pút
b. Tìm hiểu đàn k’lông pút
- Nguồn gốc: + Nhạc cụ tiêu biểu của các dân tộc ít người vùng Tây Nguyên. + Thuộc họ hơi, chi hơi lùa. + Cách gọi của người Xơ Đăng, người Gia Rai gọi là đinh pút, người Ba Na gọi là đinh pơl. - Cấu tạo: + Gồm nhiều ống bằng nứa, có độ dài ngắn khác nhau, mối ống là một âm. + Trong dân gian, gồm 5 ống; ngày nay, đàn có số lượng ống nhiều hơn. + Các ống đàn được xếp thứ tự từ âm thấp lên âm cao trên một giá đỡ.
1b. Đàn k’lông pút (tiếp)
1. Tìm hiểu về trống paranưng và đàn k’lông pút
b. Tìm hiểu đàn k’lông pút
- Tư thế chơi và cách chơi: + Thường do nữ giới sử dụng. + Tư thế đứng khom người, hai bàn tay khum lại, vỗ vào nhau trước miệng ống nứa để tạo ra âm thanh. - Âm sắc: trầm, đục, đầy đặn, ấm áp và vang xa. - Ý nghĩa: + Trước kia, đàn k’lông pút thường được đồng bào Tây Nguyên chơi trong lễ hội, trên nương rẫy. Ngày nay, đàn k’lông pút còn được sử dụng trên sân khấu, biểu diễn với hình thức độc tấu hoặc hoà tấu. + Tây Nguyên nổi tiếng với không gian văn hóa cồng chiêng. Vào những ngày hội, không chỉ các dàn cồng chiêng lớn nhỏ được biểu diễn mà còn có sự tham gia của nhiều nhạc cụ khác.
Nghe nhạc
Tìm hiểu tác phẩm
Tìm hiểu tác phẩm
Ảnh
- Bản nhạc "Mùa xuân đến" viết cho đàn k’lông pút và dàn nhạc dân tộc của nhạc sĩ Hữu Xuân là tác phẩm phát triển từ chất liệu dân ca H’rê. - Với âm thanh độc đáo của tiếng đàn k’lông pút cùng dàn nhạc, tác phẩm "Mùa xuân đến" như vẽ nên bức tranh màu sắc của mùa xuân Tây Nguyên. Phần 1 có nhịp độ vừa phải, tính chất nhẹ nhàng, như cảnh vật núi rừng buổi sáng. Phần 2 có nhịp độ nhanh, tính chất âm nhạc tươi vui, tràn đầy không khí lễ hội.
Nghe nhạc
Hình vẽ
Nghe nhạc
- Nghe, xem độc tấu đàn k’lông pút và dàn nhạc dân tộc tác phẩm "Mùa xuân đến"; gõ đệm hoặc vận động theo nhạc.
Luyện tập - Vận dụng
Hình vẽ
Luyện tập - Vận dụng
Ảnh
- Nêu cảm nhận về tính chất âm nhạc của trích đoạn tác phẩm được nghe. - Nhận xét về âm sắc của đàn k’lông pút qua diễn tấu tác phẩm "Mùa xuân đến". - Em hãy sưu tầm clip/ video biểu diễn trống paranưng, đàn k'lông pút hoặc nhạc cụ khác của các dân tộc ít người để chia sẻ với bạn.
Dặn dò
Dặn dò
Ảnh
Dặn dò
- Ôn tập kiến thức đã học. - Đọc và tìm hiểu trước Bài 14. Hát. Nhạc cụ thể hiện tiết tấu.
Cảm ơn
Cảm ơn các em đã chú ý lắng nghe!!!
Ảnh