CHỦ ĐỀ 3. XÂY DỰNG VÀ GIỮ GÌN CÁC MỐI QUAN HỆ
Trang bìa
Trang bìa
Ảnh
HOẠT ĐỘNG TRẢI NGHIỆM 8
CHỦ ĐỀ 3. XÂY DỰNG VÀ GIỮ GÌN CÁC MỐI QUAN HỆ
Ảnh
Mục tiêu
Mục tiêu
Ảnh
Mục tiêu
Xây dựng được tình bạn và biết cách giữ gìn tình bạn. Nhận diện được dấu hiệu bắt nạt học đường và có kĩ năng phòng, tránh bắt nạt học đường. Thể hiện được sự tự chủ trong các mối quan hệ trong đời sống và quan hệ trên mạng xã hội. Nhận biết được những tình huống cần từ chối và thực hiện được kĩ năng từ chối trong một số tình huống cụ thể. Thực hiện được các việc làm cụ thể góp phần xây dựng truyền thống nhà trường.
Khởi động
Hoạt động
Ảnh
- Hoạt động:
Luật chơi:
Chia thành các nhóm, mỗi nhóm lần lượt trình bày bài hát hoặc đọc các câu ca dao, tục ngữ về chủ đề tình cảm gia đình, bạn bè, thầy cô (có 30 giây để trình bày). Không hát trùng hoặc đọc trùng câu ca dao, tục ngữ với các nhóm khác. Sau 5 phút, nhóm chiến thắng là nhóm có thể hát nhiều bài hoặc đọc nhiều câu tục ngữ nhất.
Hình thành kiến thức
HĐ1: Xây dựng và giữ gìn tình bạn
HĐ1: Xây dựng và giữ gìn tình bạn
Ảnh
1. Chia sẻ về những điều mà tình bạn đã mang lại cho em
- Gợi ý
Ảnh
- Gợi ý:
Ảnh
2. Chỉ ra những khó khăn trong việc xây dựng và giữ gìn tình bạn
Ảnh
2. Chỉ ra những khó khăn trong việc xây dựng và giữ gìn tình bạn
- Gợi ý
Ảnh
- Gợi ý:
Ít chia sẻ với bạn; Khó khăn trong cách diễn đạt dễ dẫn đến hiểu lầm; Ít tham giác các hoạt động tập thể.
3. Trao đổi về những việc làm để xây dựng và giữ gìn tình bạn
3. Trao đổi về những việc làm để xây dựng và giữ gìn tình bạn
Ảnh
- Gợi ý
- Gợi ý:
Ảnh
Thể hiện thái độ, cảm xúc, suy nghĩ của mình một cách chân thành với bạn; Chấp nhận sự khác biệt trong sở thích, tính cách và quan điểm của bạn; Lắng nghe và phản hồi tích cực với những góp ý và chia sẻ của bạn; Bình tĩnh giải thích khi xảy ra bất hoà với bạn.
4. Sắm vai thể hiện những việc làm làm để xây dựng và giữ gìn tình bạn trong các tình huống sau
Ảnh
Ảnh
Tình huống 1: Bạn trách em vì không chỉ bài cho bạn trong giờ kiểm tra.
4. Sắm vai thể hiện những việc làm làm để xây dựng và giữ gìn tình bạn trong các tình huống sau:
- Tình huống 2
Ảnh
Ảnh
Tình huống 2: Bạn thương xuyên nhác đến những khuyết điểm của em để bàn luật và đùa giỡn trước mọi người.
- Tình huống 3
Ảnh
Ảnh
Tình huống 3: Bạn muốn em huỷ tham gia một hoạt động mà em yêu thích để cùng chơi với bạn ấy.
- Nhận xét
Mâu thuẫn trong mối quan hệ với bạn bè là vấn đề có thể xảy ra với bất kì ai. Khi xảy ra vấn đề, các em không nên vội vàng nói hay hành động khi đang cảm thấy tức giận, buồn bực. Trước hết, các em hãy bình tĩnh suy nghĩ và thử đặt mình vào vị trí của bạn để tìm hiểu nguyên nhân. Sau đó, lựa chọn cách ứng xử phù hợp để giữ gìn tình bạn tốt đẹp.
- Nhận xét:
Ảnh
5. Chia sẻ về những bài học để xây dựng và giữ gìn tình bạn
Ảnh
5. Chia sẻ về những bài học để xây dựng và giữ gìn tình bạn
HĐ2: Rèn luyện kĩ năng phòng, tránh bắt nạt học đường
Ảnh
HĐ2: Rèn luyện kĩ năng phòng, tránh bắt nạt học đường
1. Chia sẻ các tình huống bắt nạt học đường em đã gặp hoặc chứng kiến.
- Gợi ý
Ảnh
- Gợi ý:
Tình huống đó là gì? Tình huống đó diễn ra khi nào và ở đâu? Phản ứng và cảm xúc của mọi người trong tình huống đó như thế nào? Khi đó, em đã làm gì? Em có cảm xúc như thế nào? .....
- Nhận xét
Bắt nạt học đường là một hành vi tiêu cực vì có thể gây tổn thương đến một hoặc nhiều người. Đó cũng là một vấn đề hiện đang rất cần sự quan tâm, nỗ lực phòng tránh từ nhiều phía.
- Nhận xét:
Ảnh
2. Trao đổi về các biểu hiện của bắt nạt học đường
2. Trao đổi về các biểu hiện của bắt nạt học đường
Ảnh
- Gợi ý
Ảnh
Gợi ý:
Hình vẽ
Tác động vật lí lên bạn; Chiếm đoạt, huỷ hoại tài sản của bạn; Cô lập bạn; Lan truyền những thông tin tiêu cực về bạn trên mạng xã hội; Thể hiện thái độ, lời nói khinh thường bạn.
- Nhận xét
Biểu hiện của bắt nạt học đường: Hành vi bắt nạt là hành vi làm người khác tổn thương về thể chất (bị đánh đau) và tinh thần (khó chịu, buồn rầu, xấu hổ, cô đơn,...) được lặp đi lặp lại nhiều lần.
- Nhận xét:
Ảnh
3. Trao đổi về cách phòng, tránh bắt nạt học đường
3. Trao đổi về cách phòng, tránh bắt nạt học đường
Ảnh
- Gợi ý
Ảnh
Gợi ý:
Hình vẽ
Tìm hiểu nguyên nhiên và hậu quả của bắt nạt học đường; Điều chỉnh cảm xúc và có phản ứng phù hợp khi có nguy cơ bị bắt nạt; Chia sẻ thông tin với người tin cậy khi có nguy cơ bị bắt nạt hoặc đã bị bắt nạt; Tìm kiếm sự hỗ trợ khi bản thân bị bắt nạt hoặc chứng kiến người khác bị bắt nạt.
- Kết luận
Ảnh
Mỗi người cần chủ động quan sát, quan tâm đến các bạn. Khi thấy bạn có những biểu hiện bất thường thì cần chủ dộng hỗ trợ và báo cho những người có khả năng giải quyết.
- Kết luận
4. Sắm vai thực hành xử lí các tình huống sau để rèn luyện kĩ năng phòng, tránh bắt nạt học đường
Ảnh
Tình huống 1: Trong giờ ra chơi, một nhóm các bạn tranh luận về trận bóng đá diễn ra hôm trước. G cũng đưa ra ý kiến của mình nhưng các bạn không quan tâm và nói: "Cậu không được ý kiến trong nhóm này!".
4. Sắm vai thực hành xử lí các tình huống sau để rèn luyện kĩ năng phòng, tránh bắt nạt học đường
Nếu là G, em sẽ xử lí như thế nào?
- Tình huống 2
Ảnh
Tình huống 2: M là học sinh giỏi, hiền lành và ít nói. Một nhóm bạn trong lớp yêu cầu M chỉ bài trong giờ kiểm tra, nếu không sẽ bị cô lập.
Nếu là M, em sẽ xử lí như thế nào?.
HĐ3: Thể hiện sự tự chủ trong các mối quan hệ trong đời sống
HĐ3: Thể hiện sự tự chủ trong các mối quan hệ trong đời sống
1. Chia sẻ những biểu hiện của sự tự chủ trong các mối quan hệ trong đời sống
Ảnh
- Gợi ý
Ảnh
Hình vẽ
- Gợi ý:
Chủ động tham gia các hoạt động tập thể ở trường, cộng đồng để xây dựng mối quan hệ với thầy cô và các bạn mới; Kiểm soát được cảm xúc, hành vi của bản thân trong mối quan hệ; Tự đánh giá thái độ, hành vi sau mỗi việc làm và rút ra bài học cho bản thân; Thương lượng để tìm ra cách giải quyết khi xảy ra bất đồng ý kiến.
- Kết luận
Ảnh
Tự chủ là làm chủ bản thân. Người biết tự chủ trong các mối quan hệ là người thể hiện sự tự tin và độc lập khi giao tiếp với người xung quanh. Khi gặp vấn đề nảy sinh trong mối quan hệ, người tự chủ có thể bình tĩnh đưa ra quyết định sáng suốt, không chịu sự tác động, ép buộc của người khác; có thể tự điều chỉnh hành vi, lời nói để tránh những vấn đề tương tự xảy ra.
- Kết luận:
2. Kể về những tình huống mà em đã thể hiện sự tự chủ trong các mối quan hệ trong đời sống
2. Kể về những tình huống mà em đã thể hiện sự tự chủ trong các mối quan hệ trong đời sống
Ảnh
- Nhận xét
Việc rèn luyện sự tự chủ trong mối quan hệ là một trong những nguyên tắc để giúp duy trì mối quan hệ tốt đẹp với người thân, thầy cô và các bạn.
- Nhận xét:
Ảnh
3. Thực hiện những cách phù hợp thể hiện sự tự chủ trong các mối quan hệ trong đời sống ở những tình huống sau:
Ảnh
3. Thực hiện những cách phù hợp thể hiện sự tự chủ trong các mối quan hệ trong đời sống ở những tình huống sau:
Tình huống 1: N có vẻ ngoài lầm lì, ít nói và thương không chủ động kết bạn với người khác. Tuy vậy, S thích chơi với N vì N là một người bạn biết lắng nghe và thường cho S nhiều lời khuyên hữu ích về việc học tập. Một số bạn khác trong lớp không thích N nên kéo S lại và nói: "Bọn tớ nghĩ cậu đừng chơi với N nữa".
- Tình huống 2
Ảnh
Tình huống 2: P có một nhóm bạn thân và thường tham gia nhiều hoạt động cùng nhau. Dạo này, P thấy các bạn trong nhóm thường rủ nhau chơi trò chơi điện tự và không tập trung học tập. P phân vân không biết nên làm thế nào.
4. Chia sẻ cảm xúc của em khi tự chủ trong các mối quan hệ trong đời sống
4. Chia sẻ cảm xúc của em khi tự chủ trong các mối quan hệ trong đời sống
Ảnh
- Kết luận
Ảnh
Tầm quan trọng của việc rèn luyện sự tự chủ trong các mối quan hệ:
- Kết luận:
Trở nên tự tin, độc lập, không bị lệ thuộc vào suy nghĩ, hành động của người khác; Có thể chủ động sắp xếp công việc một cách khoa học, cân bằng thời gian dành cho mọi người xung quanh, cho việc học tập và những công việc khác của bản thân; Mở rộng các mối quan hệ; Nhận được sự yêu mến, tin tưởng từ mọi người; ....
HĐ4: Thể hiện sự tự chủ trong các mối quan hệ trên mạng xã hội
Ảnh
HĐ4: Thể hiện sự tự chủ trong các mối quan hệ trên mạng xã hội
1. Xác định những vấn đề có thể nảy sinh trong các mối quan hệ trên mạng xã hội
- Gợi ý
Ảnh
Gợi ý:
Hình vẽ
Bình luận thiếu thiện chí; Chia sẻ thông tin chưa được kiểm chứng; Không xem xét kĩ trước khi chấp nhận lời mời kết bạn.
2. Xác định những việc em đã làm để thể hiện sự tự chủ trong các mối quan hệ trên mạng xã hội
2. Xác định những việc em đã làm để thể hiện sự tự chủ trong các mối quan hệ trên mạng xã hội
Ảnh
3. Thảo luận cách thể hiện sự tự chủ trong các mối quan hệ trên mạng xã hội
3. Thảo luận cách thể hiện sự tự chủ trong các mối quan hệ trên mạng xã hội
Ảnh
- Gợi ý
Ảnh
- Gợi ý:
Hình vẽ
Chọn lọc thông tin trước khi đăng trên trang cá nhân; Kiểm tra kĩ tính xác thực của nguồn thông tin trước khi chia sẻ với mọi người; Sử dụng cách nói phù hợp để bình luận bài đăng của bạn; Không kết bạn với những tài khoản có hành vi và lời nói thiếu chuẩn mực; Không làm theo những hành vi khiêu khích, gây tổn thích danh dự của người khác trê mạng.
4. Đóng vai nhân vật các tình huống sau để thể hiện sự tự chủ của em trên mạng xã hội
4. Đóng vai nhân vật các tình huống sau để thể hiện sự tự chủ của em trên mạng xã hội
Ảnh
Ảnh
Tình huống 1: N nhận được tin nhắn từ một bạn trong lớp với đề nghị N tiếp tục chia sẻ tin nhắn này cho nhiều tài khoản khác.
- Tình huống 2
Ảnh
Ảnh
Tình huống 2: Dòng trạng thái trên trang cá nhân của H nhận được rất nhiều bình luận khiêu khích.
- Tình huống 3
Ảnh
Ảnh
Tình huống 3: M thường chia sẻ tâm trạng không tốt trên trang cá nhân để tìm sự an ủi, nhưng nhận lại những bình luận tiêu cực từ mọi người.
- Tình huống 4
Ảnh
Ảnh
Tình huống 4: Hai nhóm bạn trong nhóm lớp tranh luận gay gắt trên mạng xã hội và lôi kéo em tham gia để ủng hộ cho quan đểm của nhóm mình.
HĐ5: Rèn luyện kĩ năng từ chối trong một số tình huống
HĐ5: Rèn luyện kĩ năng từ chối trong một số tình huống
Ảnh
1. Xác định những tình huống cần từ chối
- Gợi ý
- Gợi ý:
Ảnh
Trường hợp 1: Khi các bạn trong lớp yếu cầu em thực hiện những việc vượt quá khả năng của bản thân. Trường hợp 2: Khi bạn nhờ em hỗ trợ một nhiệm vụ học tập phù hợp với khả năng của em. Trường hợp 3: Khi một nhóm bạn trên mạng xã hội yêu cầu em chia sẻ về một thông tin có thể gây tổn hại đến người khác. Trường hợp 4: Khi người quen nhờ em làm một việc vào lúc em đang rất bận rộn.
- Nhiệm vụ 1
Ảnh
- Nhiệm vụ 1:
Theo em, trong các tình huống được gợi ý, tình huống nào cần từ chối? Vì sao? Chia sẻ về những tình huống trong các mối quan hệ mà em hoặc người em quen biết nghĩ cần từ chối/đã từng từ chối (từ chối ai? Từ chối việc gì? Vì sao cần từ chối?).
- Gợi ý
- Gợi ý:
Hình vẽ
Hình vẽ
Tình huống cần từ chối
Lí do
Bị bản rủ rê làm một số việc để trêu trọc giáo viên vì nhóm cảm thấy gét giáo viên đó.
Là hành vi không tốt. Giáo viên tuy nghiêm khắc nhắc nhưng là một người tận tậm với nghề giáo và đối xử rất tốt với những học sinh có hoàn cảnh khó khăn.
Hình vẽ
Đoạn video clip đó chứa hình ảnh bạo lực, không phù hợp lứa tuổi.
Bị một số anh chị khoá trên yêu cầu đăng và chia sẻ một đoạn video clip đến nhiều người khác.
- Nhận xét
Các tình huống cần từ chối thường gặp có thể chia thành ba loại:
- Nhận xét:
Ảnh
Được đề nghị làm những việc vượt quá khả năng của bản thân; Bị dụ dỗ làm những việc gây tổn hại đến mình và người khác; Bị rủ rê làm những việc mà bản thân không muốn làm hay không sẵn sàng làm vào thời điểm đó.
- Nhiệm vụ 2
Ảnh
- Nhiệm vụ 2:
Nếu em không từ chối thì có thể dẫn đến nững hậu quả gì?
- Gợi ý
Ảnh
- Gợi ý:
Hình vẽ
Bị đánh giá không tốt bởi những người xung quanh; Có thể đánh mất tình bạn đẹp; Khiến người khác bị tổn hại về thể chất hoặc tinh thần; Khiến người thân lo lắng; ...
2. Thảo luận những cách từ chối khéo léo
2. Thảo luận những cách từ chối khéo léo
Ảnh
- Gợi ý
Ảnh
- Gợi ý:
- Nhận xét
Rèn luyện kĩ năng từ chối là một cách để rèn luyện sự tự chủ, xây dựng và duy trì các mối quan hệ.
- Nhận xét:
Ảnh
3. Đóng vai để thực hành từ chối trong các tình huống sau:
Ảnh
Tình huống 1: Anh trai bỏ dở việc nhà mà bố mẹ giao để đi chơi. Đến chiều tối, bố mẹ sắp về mà công việc được giao vẫn chưa hoàn thành. Anh trai nhờ em làm giúp để không bị bố mẹ mắng.
3. Đóng vai để thực hành từ chối trong các tình huống sau:
- Tình huống 2
Ảnh
Tình huống 2: Một số bạn rủ em giấu đồ để trêu ghẹo một bạn trong lớp. Các bạn nói rằng: " Chỉ đùa thôi mà, không sao đâu".
- Tình huống 3
Ảnh
Tình huống 3: Do ham chơi, em gái không kịp chuẩn bị bài thuyết trình của nhóm và có ý nhờ em làm giúp vì ngày mai hết hạn. Tuy nhiên, ngày mai em cũng có một bài kiểm tra nên cần thời gian để ôn bài.
- Tình huống 4
Ảnh
Tình huống 4: Một nhóm bạn rủ em cùng tham gia vào nhóm kín trên mạng xã hội. Sau khi tìm hiểu, em đã đọc được một số bài viết về những vấn đề tiêu cực liên quan đến những thành viên của nhóm đó.
HĐ6: Thực hiện các việc làm góp phần xây dựng truyền thống nhà trường
Ảnh
HĐ6: Thực hiện các việc làm góp phần xây dựng truyền thống nhà trường
1. Nêu các việc làm góp phần xây dựng truyền thống nhà trường
- Gợi ý
Ảnh
- Gợi ý:
Hình vẽ
Tham gia phong trào xây dựng Trường học hạnh phúc; Viết báo tường chào mừng ngày Nhà giáo Việt nam; Tổ chức cuộc thi sáng tác bộ ảnh về chủ đề Trường học thân thiện, học sinh tích cực.
2. Thiết kế hoạt động phù hợp để góp phần xây dựng truyền thống nhà trường
Ảnh
2. Thiết kế hoạt động phù hợp để góp phần xây dựng truyền thống nhà trường
- Nhiệm vụ
Ảnh
- Nhiệm vụ:
Thảo luận về kế hoạch tổ chức các hoạt động xây dựng truyền thống nhà trường trong năm học của lớp. Xác định những việc mà bản thân cần làm, xây dựng kế hoạch tham gia hoạt động mà em đã đăng kí và tự đánh giá hiệu quả tham gia hoạt động của mình.
- Ví dụ
- Ví dụ:
Ảnh
3. Tham gia hoạt động và chia sẻ cảm xúc của em.
Ảnh
3. Tham gia hoạt động và chia sẻ cảm xúc của em.
HĐ7: Đánh giá kết quả trải nghiệm
Ảnh
HĐ7: Đánh giá kết quả trải nghiệm
1. Lựa chọn mức độ đánh giá phù hợp cho mỗi nội dung
1. Lựa chọn mức độ đánh giá phù hợp cho mỗi nội dung
1. Thực hành xây dựng và giữ gìn tình bạn. 2. Nêu được những biểu hiện của bắt nạt học trường. 3. Thực hiện một số biện pháp để phòng, tránh bắt nạt học đường. 4. Thể hiện được sự tự chủ trong các mối quan hệ trong các mối quan hệ trong đời sống. 5. Thể hiện được sự tự chủ trong các mối quan hệ trên mạng XH. 6. Chỉ ra được những tình huống cần từ chối và thực hiện được kĩ năng từ chối trong một số tình huống cụ thể. 7. Tham gia các việc làm góp phần xây dựng truyền thống của nhà trường.
Tốt
Đạt
Chưa đạt
Ảnh
Ảnh
Ảnh
2. Đề xuất những nội dung em cần tiếp tục rèn luyện
Ảnh
2. Đề xuất những nội dung em cần tiếp tục rèn luyện.
Dặn dò
- Dặn dò
Ảnh
Dặn dò
Hệ thống lại kiến thức đã học. Hoàn thành bài tập trong SBT Chuẩn bị bài mới: "Chủ đề 4. Kinh doanh và tiết kiệm".
- Cảm ơn
Ảnh