CHỦ ĐỀ 1. CÁC CUỘC PHÁT KIẾN ĐỊA LÍ THẾ KỈ XV-XVI
Trang bìa
Trang bìa
Ảnh
CHỦ ĐỀ 1. CÁC CUỘC PHÁT KIẾN ĐỊA LÍ THẾ KỈ XV-XVI
ĐỊA LÝ 7
Ảnh
Mục tiêu bài học
Học xong bài này, em sẽ
Ảnh
Hình vẽ
Học xong bài này em sẽ:
Giải thích được nguyên nhân và những yếu tố tác động đến các cuộc đại phát kiến địa lí tiêu biểu. Mô tả được các cuộc đại phát kiến địa lí: C.Cô-lôm-bô (Cri-xtốp Cô-lôm-bô) tìm ra châu Mỹ (1492 -1502), cuộc thám hiểm của Ph.Ma-gien-lăng (Phơ-na-dô-dê Ma-gien-lăng) vòng quanh Trái Đất (1519 - 1522). Phân tích được tác động của các cuộc phát kiến địa lí đối với tiến trình lịch sử.
Khởi động
Khởi động (Khởi động)
Hình vẽ
Ảnh
Tàu Ca-ra-ven là loại tàu có bánh lái và hệ thống buồm lớn. Trong những thế kỉ XV-XVI, các nhà thám hiểm châu Âu đã dung loại tàu này để vượt đại dương trong các cuộc phát kiến địa lí.
Hình 1.1. Tàu Ca-ra-ven (tranh vẽ)
Ảnh
Vậy các cuộc phát kiến địa lí có nguyên nhân, điều kiện, nội dung và tác động như thế nào?
1. Nguyên nhân và điều kiện của các cuộ đại phát kiến địa lí
1. Tìm hiểu
1. Tìm hiểu
Hình vẽ
Ảnh
Ảnh
Đọc thông tin và quan sát lược đồ 1.3, các hình từ 1.1 đến 1.4 hãy:
Giải thích nguyên nhân dẫn tới các cuộc phát kiến địa lí. Phân tích điều kiện tác động đến các cuộ phát kiến địa lí.
- Hình 1.2. Hoạt động trao đổi, buôn bán tại các thành thị thời hậu ki trung đại (tranh vẽ) ( - Hình 1.2. Hoạt động trao đổi, buôn bán tại các thành thị thời hậu ki trung đại (tranh vẽ))
Ảnh
- Lược đồ 1.3. Đế quốc Ốt-tô-man (thế kỉ XV - XVI) ( - Lược đồ 1.3. Đế quốc Ốt-tô-man (thế kỉ XV - XVI))
Ảnh
- Hình 1.3 và hình 1.4 (1. Nguyên nhân và điều kiện của các cuộ đại phát kiến địa lí)
Ảnh
Ảnh
Hình 1.3. La bàn xác định phương hướng
Hình 1.4. Thiết bị đo lường thiên văn
2. Kết luận
Hình vẽ
2. Kết luận
Do nhu cầu phát triển của sản, nhu cầu hương liệu, vàng bạc, nguyên liệu và thị trường buôn bán mới,... Con đường giao lưu, buôn bán qua Tây Áo, Địa Trung Hải bị người Thổ chiếm giữ. Khoa học có những tiến bộ kĩ thuật đáng kể:
Các nhà hàng hải có hiểu biết về đại dương, có quan niệm mới về Trái Đất (thuyết nhật tâm). Vẽ được bản đồ, hải đồ ghi rõ các vùng đất. Biết sử dụng các thiết bị đo lường thiên văn, la bàn khi di chuyển trên biển. Kĩ thuật đóng tàu có tiến bộ mới.
2. Một số cuộc đại phát kiến địa lí cuối thế kỉ XV - XVI
1. Phát kiến địa lí của C.Cô-lôm-bô
1. Phát kiến địa lí của C.Cô-lôm-bô
Hình vẽ
Ảnh
Đọc thông tin, tư liệu và quan sát lược đồ 1.2, hình 1.5, hãy:
a. Tìm hiểu
Trình bày hành trình phát kiến địa lí của C. Cô-lôm-bô. Giải thích vì sao C. Cô-lôm-bô lại đi về phía tây khi tìm đường đến Ấn Độ? Nêu ý nghĩa phát kiến địa lí của C. Cô-lôm-bô.
- Lược đồ 1.2. Bốn hành trình sang châu Mỹ của C. Cô-lôm-bô ( - Lược đồ 1.2. Bốn hành trình sang châu Mỹ của C. Cô-lôm-bô)
Ảnh
- Hình 1.5. Đoàn thám hiểm của C. Cô-lôm-bô đến Ca-ri-bê, thuộc châu Mỹ ngày nay (tranh vẽ) ( - Hình 1.5. Đoàn thám hiểm của C. Cô-lôm-bô đến Ca-ri-bê, thuộc châu Mỹ ngày nay (tranh vẽ))
Ảnh
b. Kết luận
b. Kết luận
Hình vẽ
Không vòng qua châu Phi sang châu Á như các nhà hàng hải Bồ Đào Nha, C. Cô-lôm-bô có ý định sang châu Á qua Đại Tây Dương. Năm 1492, ông bắt đầu cuộc hành trình của mình với ba con tàu. C. Cô-lôm-bô đã đến một số đảo thuộc vùng biển Ca-ri-bê. Khi trở về ông được phong làm phó vương Ấn Độ.
- Hành trình phát kiến địa lí:
- Ý nghĩa (b. Kết luận)
Hình vẽ
Ý nghĩa: Việc C. Cô-lôm-bô phát hiện ra châu Mỹ là một trong những sự kiện quan trọng nhất trong lịch sử nhân loại. Nhờ đó thương nhân Châu Âu biết đến Châu Mỹ và bắt đầu thúc đẩy quá trình tiếp xúc văn hóa, trao đổi kinh tế giữa hai châu lục.
Ảnh
2. Phát kiến địa lí của Ph. Ma-gien-lăng
2. Phát kiến địa lí của Ph. Ma-gien-lăng
Hình vẽ
Ảnh
Đọc thông tin và quan sát lược đồ 1.3, hình 1.6, hãy:
a. Tìm hiểu
Trình bày hành trình phát kiến địa lí của Ph. Ma-gien-lăng. Nêu ý nghĩa phát kiến địa lí của Ph. Ma-gien-lăng.
- Lược đồ 1.3. Hành trình vòng quanh Trái Đất đầu tiên bằng đường biển của Ph. Ma-gien-lăng ( - Lược đồ 1.3. Hành trình vòng quanh Trái Đất đầu tiên bằng đường biển của Ph. Ma-gien-lăng)
Ảnh
- Hình 1.6. Tàu Vích-to-ri-a trong hành trình của Ph.Ma-gien-lăng (tranh vẽ) ( - Hình 1.6. Tàu Vích-to-ri-a trong hành trình của Ph.Ma-gien-lăng (tranh vẽ))
Hình 1.6. Tàu Vích-to-ri-a trong hành trình của Ph.Ma-gien-lăng (tranh vẽ)
Ảnh
b. Kết luận
b. Kết luận
Hình vẽ
Cùng quan niệm như C. Cô-lôm-bô, Ph Ma-gien-lăng tin rằng có thể sang châu Á bằng cách đi về phía tây. Tháng 9/1519, Ph Ma-gien-lăng cùng 270 thủy thủ thực hiện hành trình đi về phía tây để tìm đường sang châu Á với năm con tàu. Đoàn tàu đi qua vòng điểm Nam châu Mỹ tiến vào đại dương mà ông gọi là Thái Bình Dương. Đến quần đảo Phi-lip-pin ông bị thổ dân giết. Tháng 6/1522 các thủy thủ tiếp tục lên đường và trở về Tây Ban Nha.
- Hành trình phát kiến địa lí:
- Ý nghĩa
Hình vẽ
Ý nghĩa: Ph. Ma-gien-lăng là người thực hiện chuyến đi đầu tiên vòng quanh Trái Đất bằng đường biển. Là người phát hiện ra eo biển cực Nam của châu Mỹ và đặt tên biển Thái Bình Dương.
Ảnh
3. Tác động của các cuộc đại phát kiến địa lí
1. Tìm hiểu
3. Tác động của các cuộc đại phát kiến địa lí
Hình vẽ
Ảnh
Đọc thông tin và quan sát sơ đồ 1, các hình 1.7, 1.8, hãy phân tích những tác động của các cuộc đại phát kiến địa lí.
a. Tìm hiểu
Ảnh
- Sơ đồ 1. Thể hiện tác động tích cực của các cuộc đại phát kiến địa lí ( - Sơ đồ 1. Thể hiện tác động tích cực của các cuộc đại phát kiến địa lí)
Ảnh
- Hình 1.7. Cư dân Mê-hi-cô nộp cống phẩm cho thực dân châu Âu (tranh vẽ) ( - Hình 1.7. Cư dân Mê-hi-cô nộp cống phẩm cho thực dân châu Âu (tranh vẽ))
Ảnh
- Hình 1.8. Thực dân châu Âu buôn bán nô lệ (tranh vẽ) ( - Hình 1.8. Thực dân châu Âu buôn bán nô lệ (tranh vẽ))
Ảnh
Hình 1.8. Thực dân châu Âu buôn bán nô lệ (tranh vẽ)
2. Kết luận
2. Kết luận
Hình vẽ
Thúc đẩy thương nghiệp châu Âu phát triển, mở rộng thị trường, giao lưu kinh tế, văn hóa Đông - Tây. Góp phần khẳng định Trái Đất hình cầu. Đem lại cho con người những hiểu biết về những vùng đất mới,... Thúc đẩy nhanh sự ta rã của chế độ phong kiến châu Âu, tạo tiền đề cho sự ra đời của chủ nghĩa tư bản.
- Tác động tích cực:
- Tác động tiêu cực: nảy sinh quá trình biến những vùng đất mới thành thuộc địa, cướp bóc và buôn bán nô lệ, gây ra nhiều đau khổ cho nhân dân các nước châu Á, châu Phi, khu vực Mỹ La tinh.
Luyện tập
Luyện tập (Luyện tập)
Ảnh
Hình vẽ
1. Hãy lập bảng theo mẫu dưới đây để tóm tắt những nội dung cơ bản về hai cuộc phát kiến địa lí.
2 Theo em, tác động nào của các cuộc đại phát kiến địa lí là quan trọng nhất? Vì sao?
Ảnh
Vận dụng
Vận dụng (Vận dụng )
Ảnh
Hình vẽ
1. So với thế kỉ XV - XVI, ngày nay chúng ta có thể đi vòng quanh trái đất bằng những con đường và phương tiện nào? Vì sao? 2. Sưu tầm tư liệu, hình ảnh về C.Cô-lôm-bô, Ph. Ma-gien-lăng để giới thiệu với thầy cô và bạn bè cùng lớp
Dặn dò
Dặn dò
Ảnh
Dặn dò
Học hiểu trọng tâm bài học. Làm bài tập trong SBT. Chuẩn bị bài sau: Chủ đề 2. Đô thị: Lịch sử và hiện tại.
Cảm ơn
Ảnh