Công ty Cổ phần Mạng giáo dục Bạch Kim - 27 Huỳnh Thúc Kháng, Đống Đa, Hà Nội
Trang bìa
Trang bìa:
TIẾT 30 BẠN ĐẾN CHƠI NHÀ Trang 3:
Ng÷ v¨n 7 TiÕt 30: I. Tìm hiểu chung
1. Tác giả:
I. Tìm hiểu chung 1. Tác giả: - Nguyễn Khuyến: ( 1835- 1909) quê ở Hà Nam. Là nhà thơ của làng cảnh Việt Nam. - Đỗ đầu ba kì thi nên gọi là Tam Nguyên Yên Đổ. => Ông được coi là nhà thơ của tình bạn, tình người, tình quê. Nhà lưu niệm Nguyễn Khuyến:
2. Tác phẩm:
2. Tác phẩm “Đã bấy lâu nay, bác tới nhà, Trẻ thời đi vắng, chợ thời xa. Ao sâu nước cả, khôn chài cá, Vườn rộng rào thưa, khó đuổi gà. Cải chửa ra cây, cà mới nụ, Bầu vừa rụng rốn, mướp đương hoa. Đầu trò tiếp khách, trầu không có, Bác đến chơi đây, ta với ta!” - Sáng tác ở giai đoạn ông cáo quan về ở ẩn. - Thể thơ thất ngôn bát cú Đường Luật. - Đề tài: tình bạn. II. Đọc - tìm hiểu văn bản
1. Câu thơ đầu:
II. §äc – T×m hiÓu v¨n b¶n: 1. C©u th¬ ®Çu: §· bÊy l©u nay, b¸c tíi nhµ - §· bÊy l©u nay: - b¸c: niÒm mong mái ®îi chê th©n mËt, tr©n träng => niÒm vui gÆp b¹n 2. Sáu câu thơ tiếp theo:
TrÎ thêi ®i v¾ng, chî thêi xa Ao s©u n­íc c¶, kh«n chµi c¸ V­ên réng, rµo th­a khã ®uæi gµ C¶i chöa ra c©y, cµ míi nô BÇu võa rông rèn, m­íp ®­¬ng hoa §Çu trß tiÕp kh¸ch, trÇu kh«ng cã - TrÎ - v¾ng - Chî - xa kh«ng cã mãn cao sang ®·i b¹n Hình ảnh:
Những thứ có sẵn:
Những thứ có sẵn - “cây nhà lá vườn” Thøc ngon, sang Mãn d©n d· Cá, gà:
C¸ -ao s©u Gµ - v­ên réng Bầu, cải, cà:
C¶i chöa ra c©y, cµ míi nô BÇu võa rông rèn, m­íp ®­¬ng hoa C¶i chöa ra c©y Cµ míi nô BÇu võa rông rèn M­íp ®­¬ng hoa... => Kh«ng cã mãn ¨n d©n d· v­ên nhµ ®·i b¹n. Cách sử dụng từ ngữ:
C¸ch sö dông tõ ng÷ ®Ó diÔn ®¹t c¸i kh«ng cã “…Trẻ thời đi vắng chợ thời xa. Ao sâu nước cả khôn chài cá, Vườn rộng rào thưa khó đuổi gà. Cải chửa ra cây, cà mới nụ, Bầu vừa rụng rốn, mướp đương hoa. Những câu thơ trên đều nói về cái không có, nhưng được diễn đạt bằng nhiều cách khác nhau. Hãy chỉ ra những từ ngữ thể hiện điều đó? - Những quan hệ từ, động từ, phó từ được sử dụng khéo léo, tinh tế, tạo nên nét duyên rất riêng của nhà thơ, đồng thời làm nổi bật cái không có. Trầu:
2. Sáu câu thơ tiếp theo -TrÎ - v¾ng - chî - xa không có món ăn ngon đãi bạn => không có món ăn “cây nhà lá vườn” đãi bạn - cá - khó chài - gà - khó đuổi - cải - chưa ra cây - cà - mới nụ Trầu => không có cả trầu Thảo luận:
Nhận xét về 6 câu thơ, có 2 ý kiến: 1- Nguyễn Khuyến không có gì tiếp bạn vì gia cảnh ông rất nghèo. 2-Tác giả nói quá lên cho vui về cuộc sống thanh bạch của mình . Em đồng ý với ý kiến nào? Vì sao? Cách nói:
C¸ch nãi "vong bÇn l¹c ®¹o" => Cách nói phóng đại, giọng điệu dí dỏm, đùa vui. 3. Câu thơ cuối:
3. Câu thơ cuối Bác đến chơi đây, ta với ta! - "ta với ta": nhà thơ và người bạn Cụm từ ta với ta:
Cã b¹n häc sinh ®­a ra ý kiÕn vÒ côm tõ : ta víi ta C©u th¬ ®Çu nhµ th¬ gäi b¹n lµ b¸c víi sù th©n mËt, kÝnh träng, vËy ®Ó thèng nhÊt trong c¸ch x­ng h« nhµ th¬ nªn viÕt: B¸c ®Õn ch¬i ®©y b¸c víi ta. Theo em cã nªn thay ®æi nh­ vËy kh«ng ? V× sao? Phong tục tiếp bạn:
Một vài hình ảnh về Phong tục tiếp bạn từ xưa đến nay DÊu x­a …thanh ®¹m, t×nh ng­êi thiÕt tha… Phong tục tiếp bạn:
Một vài hình ảnh về Phong tục tiếp bạn từ xưa đến nay TruyÒn thèng , hiÖn ®¹i hµi hoµ MiÕng trÇu , chÐn n­íc , mÆn mµ nªn duyªn. Phong tục tiếp bạn:
Một vài hình ảnh về Phong tục tiếp bạn từ xưa đến nay GÆp nhau tay b¾t , mÆt mõng Bao nhiªu kØ niÖm ®· tõng sÎ chia…. Tổng kết:
C©u th¬ ®Çu : - §· bÊy l©u nay: mong b¹n - b¸c: th©n mËt, tr©n träng =>NiÒm vui gÆp b¹n. S¸u c©u tiÕp theo: Kh«ng cã mãn ¨n ngon ®·i b¹n Kh«ng cã mãn ¨n d©n d· v­ên nhµ ®·i b¹n -Kh«ng cã c¶ trÇu tiÕp b¹n. =>Kh«ng cã g× tiÕp ®ãn b¹n C©u th¬ cuèi : -Ta víi ta: Nhµ th¬ vµ ng­êi b¹n. =>Cã t×nh b¹n, cã tÊm lßng tr©n träng b¹n. Néi dung Néi dung L Ë P ý K hÐ O lÐ o Nghệ thuật:
Chọn đáp án đúng nhất về nghệ thuật bài thơ?
a- Ngôn ngữ cổ xưa-giọng thơ buồn.
b- Ngôn ngữ trang nhã kiểu cách- giọng thơ tha thiết lắng sâu.
c- Ngôn ngữ bình dị, tự nhiên - giọng thơ dí dỏm, đùa vui.
d. Tạo tình huống khéo léo. Ngôn ngữ bình dị, tự nhiên, tinh tế. Giọng thơ hóm hỉnh .
Dặn dò:
- Học thuộc lòng bài thơ, tìm đọc thêm một số bài thơ khác viết về tình bạn của Nguyễn Khuyến và của các tác giả khác. - Nhận xét về ngôn ngữ và giọng điệu của bài Bạn đến chơi nhà. - Chuẩn bị bài: `` Viết bài TLV 2`` Kết thúc: